Το απίθανο μπασκετικό καλοκαίρι του ’95

μπάσκετ

Στις αρχές του 1995 ολοκληρώθηκε στο Μαρούσι η κατασκευή του Κλειστού Γηπέδου Μπάσκετ του ΟΑΚΑ – μία δημιουργία του Γάλλου αρχιτέκτονα Dominique Perrault – ένα πραγματικό κόσμημα για τα ελληνικά δεδομένα εκείνης της εποχής.

Ως είθισται σε τέτοιες περιπτώσεις, κάποια μεγάλη διοργάνωση θα λάμβανε χώρα για να παρουσιαστεί το νέο γήπεδο διεθνώς. Μόνο που στη συγκεκριμένη περίπτωση οι διοργανώσεις ήταν δύο – η μία μετά την άλλη! Από τις 21 Ιουνίου μέχρι τις 2 Ιουλίου φιλοξενήθηκε το Ευρωμπάσκετ Ανδρών και από τις 12 μέχρι 22 Ιουλίου το Μουντομπάσκετ Εφήβων (οι τρεις πρώτοι αγώνες είχαν διεξαχθεί στη Θεσσαλονίκη).

Το 1995, αν και ήμουν μόλις 15 χρονών, είχα την έμπνευση να παρακολουθήσω από κοντά σχεδόν όλους τους αγώνες των δύο διοργανώσεων! Και ευτυχώς που το έπραξα γιατί πρόκειται για δύο από τις πιο ιστορικές διοργανώσεις Μπάσκετ που θυμάμαι – για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία. Σε αυτή την αφήγηση λοιπόν θα προσπαθήσω να περιγράψω την προσωπική μου εμπειρία, με μία υποθέτω κάπως πιο διαφορετική ματιά σε σχέση με αυτή του δημοσιογράφου της εποχής.

EuroBasket ’95

Ναι μεν είχε σταματήσει ο Μέγας Νίκος Γκάλης αλλά στην Εθνική έπαιζαν από τη φουρνιά του ’87 οι Γιαννάκης, Χριστοδούλου, Φασούλας, οι έμπειροι Παταβούκας, Αγγελίδης, τα νέα αστέρια Σιγάλας, Αλβέρτης, Οικονόμου αλλά και το παιδί-θαύμα Ευθύμης Ρεντζιάς που στα 19 του έπρεπε να αντιμετωπίσει θρύλους του μπάσκετ – μερικούς από τους σπουδαιότερους center στην ιστορία του αθλήματος!

Οι Γιουγκοσλάβοι (Σέρβοι) ήταν το απόλυτο φαβορί αφού κατέβηκαν με ένα απίστευτο ρόστερ (Divac, Djordjevic, Paspalj, Danilovic, Bodiroga, Savic, Rebraca), οι Κροάτες ήταν και αυτοί πολύ δυνατοί (Radja, Kukoc, Komazec, Perasovic, Vrankovic) όπως και οι Λιθουανοί (Sabonis, Marciulionis, Karnisovas, Kurtinaitis, Einikis, Lukminas).

Το ότι είχαμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε από κοντά παίκτες του NBA ήταν κάτι ασύλληπτο για την εποχή αφού ήταν ελάχιστοι οι Ευρωπαίοι που αγωνιζόντουσαν στην Αμερική και στα μάτια μας (ορθά) ήταν κάτι σαν γίγαντες! Θυμάμαι που μια μέρα λοιπόν αποφάσισα να πάω στο ξενοδοχείο που διέμεναν οι περισσότερες ομάδες για να συναντήσω κάποιο από τα ινδάλματά μου – είπαμε ήμουν 15! Πήρα λοιπόν τη φωτογραφική μου μηχανή και κατευθύνθηκα προς τα Ιλίσια. Έφτασα και είχα τα μάτια μου 14 στην είσοδο για να τσεκάρω ποιοι βγαίνουν. Δεν ήξερα όλα τα ρόστερ απ’έξω και ανακατωτά αλλά γνώριζα φατσικά είτε αυτούς που έπαιζαν σε μεγάλες ομάδες της Ευρώπης, είτε τους αστέρες του NBA. Κάπως έτσι έβγαλα αστείες φωτογραφίες, εγώ ο νάνος, με τους πανύψηλους Magnifico και Savic αλλά και με τον τεράστιο Dusan Ivkovic, που από ότι θυμάμαι τότε εκτός από coach της εθνικής ομάδας της χώρας του ήταν και προπονητής του Πανιωνίου! Ο αγαπημένος μου μπασκετμπολίστας όμως ήταν, είναι και θα είναι ο Sarunas Marciulionis. Αυτόν κυρίως ήθελα να συναντήσω και σχεδόν τα κατάφερα. Τον είδα να βγαίνει και να ξεκινάει περπατώντας να υπογράφει ένα αυτόγραφο. Πλησίασα αλλά God damnit – έχει τεράστιο ονοματεπώνυμο! Μέχρι να τελειώσει την υπογραφή είχε μπει στο πούλμαν!

Το απίθανο μπασκετικό καλοκαίρι του '95

Πάμε όμως στο κομμάτι της διοργάνωσης. Οι 14 ομάδες είχαν χωριστεί σε δύο ομίλους των 7 από τους οποίους θα περνούσαν οι 4 πρώτοι που θα έπαιζαν χιαστί στα προημιτελικά με αυτούς του άλλου ομίλου. Απλό και επί της ουσίας – όχι σαν τα αστεία σημερινά κόλπα! Το υπέροχο της μικρής διάρκειας της διοργάνωσης ήταν ότι κάθε μέρα μπορούσες να δεις 6 αγώνες με το ίδιο εισιτήριο! Οκ, δεν πήγαινε κανείς από τις 11:30 το πρωί ως τα μεσάνυχτα που τελείωνε ο τελευταίος αγώνας αλλά εύκολα πηγαίναμε απογευματάκι και βλέπαμε τρεις σερί αγώνες τόσο υψηλού επιπέδου! Δεν θα ξεχάσω έναν Ρώσο σουτέρ, τον Igor Kudelin. Δεν ήταν κανένας φοβερός παίκτης αλλά πέταγε κάτι τρίποντα από πολύ μακρινή απόσταση – κάτι που δεν ήταν καθόλου της μόδας τότε! Πρέπει να ήταν στην προθέρμανση του προημιτελικού με τη Λιθουανία λοιπόν και ο Kudelin έχει κάτσει στο κέντρο του γηπέδου και έριχνε αμέτρητες μπάλες με εξαιρετικό στυλ προς το καλάθι! Παίζει να έβαζε 1/3 – με τέτοιο ποσοστό σούταρε βέβαια και από τα 6.25 οπότε μικρή σημασία είχε αγωνιστικά!

Αγωνιστικά λοιπόν, έχοντας πέσει στον δύσκολο όμιλο, περάσαμε ως τρίτοι πίσω από τα απόλυτα φαβορί Γιουγκοσλαβία και Λιθουανία. Και αντιμετωπίσαμε τους δεύτερους του άλλου ομίλου, Ισπανούς. Όσο κι αν φανεί περίεργο στη νέα γενιά μπασκετόφιλων, τους Ισπανούς στα ’90s τους είχαμε πελάτες! Κάπως έτσι λοιπόν βρεθήκαμε στον ημιτελικό κόντρα στους Γιουγκοσλάβους που μας είχαν κερδίσει δύσκολα στην παράταση στο ματς του ομίλου. Δύσκολα μας κέρδισαν και στον ημιτελικό σε ένα κλειστό σκληρό παιχνίδι με τα κουκούτσια από το διαιτητικό καρπούζι να καταλήγουν ως συνήθως στους Σέρβους. Αυτό όμως δεν ήταν τίποτα μπροστά σε αυτό που θα ακολουθούσε την επόμενη ημέρα – τη μέρα του τελικού!

Το απίθανο μπασκετικό καλοκαίρι του '95

Danilovic και o – MVP του τελικού – Djordjevic

Οι Λιθουανοί στο μεταξύ είχαν αποκλείσει τους Κροάτες, τους οποίους αντιμετωπίσαμε στον μικρό τελικό για το χάλκινο μετάλλιο. Μπορεί κόντρα στην Εθνική μας ο Kukoc να μην έπαιξε και ο Radja να ήταν μετριότατος αλλά εκείνη η Κροατία διέθετε αστείρευτο ταλέντο και μπορούμε να πούμε ότι κατέκτησε δίκαια την τρίτη θέση.

Την ώρα του τελικού λοιπόν, οι πάνω από 15000 σχετικά ξενερωμένοι Έλληνες, καθίσαμε ήσυχα να παρακολουθήσουμε ως ουδέτεροι (οκ οι άλλοι ήταν ουδέτεροι – εγώ όχι!) τη μάχη των κατά γενική ομολογία καλύτερων ομάδων της διοργάνωσης. Οι Sabonis και Marciulionis βρίσκονται σε εξαιρετική βραδιά ενώ το ίδιο ισχύει και για τους Djordgevic, Danilovic από την άλλη πλευρά. Και ενώ θα μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε ένα πανέμορφο παιχνίδι, το χαλάει ο Αμερικάνος διαιτητής George Toliver. Παίζει 90-10 υπέρ των Σέρβων, εκνευρίζει τους Λιθουανούς και κρατά στο παιχνίδι τον Divac ο οποίος αγωνιστικά είχε χάσει κατά κράτος τη μάχη της ρακέτας από τον Sabonis. Του έκανε φάουλ (που δεν σφυρίζονταν) σχεδόν σε κάθε φάση! Οι ήσυχοι στο πρώτο μέρος Έλληνες φίλαθλοι αλλάζουμε εντελώς στάση στο δεύτερο. Συμπορευόμαστε με τους ”βιασμένους” Λιθουανούς και αρχίζουμε να φωνάζουμε ρυθμικά μαζί τους ”Lie-tu-va, Lie-tu-va” δημιουργώντας μία από τις πιο έντονες και καυτές ατμόσφαιρες που έχουν υπάρξει σε τέτοιου είδους αγώνα! Οι Σέρβοι δεν το πιστεύουν αυτό που συμβαίνει (αφού θεωρούσαν πριν τον αγώνα ότι θα τους υποστηρίζαμε), ο Danilovic χειρονομεί προς την κερκίδα και κάνει τα πράγματα χειρότερα. Στο τερέν δεν αλλάζει τίποτα. Ο Toliver σφυρίζει ανάποδα φάουλ και μοιράζει τεχνικές ποινές για διαμαρτυρίες στους Λιθουανούς, οι οποίοι δύο λεπτά πριν το τέλος παίρνουν time out και αποφασίζουν να μην επιστρέψουν στο τερέν για τη φαρσοκωμωδία! Ο Danilovic πηγαίνει στον πάγκο των Λιθουανών, παρακαλάει τον Marciulonis και τελικά επιστρέφουν για το τέλος του αγώνα που βρίσκει πρωταθλητές Ευρώπης τους Σέρβους εν μέσω αποδοκιμασιών! Τελείωσε το δράμα; Όχι, έχει κι άλλο! Φτάνει η ώρα της απονομής, οι Λιθουανοί αποθεώνονται ως ηθικοί πρωταθλητές από όλο το γήπεδο και την ώρα που οι Σέρβοι ανακοινώνονται Πρωταθλητές, οι Κροάτες κατεβαίνουν από το βάθρο ολοκληρώνοντας μία από τις πιο άσχημες αλλά συνάμα ιστορικές εικόνες του Παγκόσμιου αθλητισμού.

Ο αγαπημένος μου Sarunas Marciulionis αναδεικνύεται πρώτος σκόρερ και MVP του EuroBasket, ο Arvydas Sabonis βρίσκεται και αυτός στην ιδανική 5άδα αλλά και οι δύο γνωρίζουν ότι τους έκλεψαν την τελευταία ευκαιρία για χρυσό μετάλλιο. Την πολυτιμότερη 5άδα συμπληρώνουν ο Kukoc, ο Divac και ο δικός μας Φάνης Χριστοδούλου.

MundoBasket Εφήβων ’95

Το απίθανο μπασκετικό καλοκαίρι του '95

Και πριν καλά-καλά καταλάβουμε τι έγινε στο Ευρωμπάσκετ, ξανά παίρνουμε τον ηλεκτρικό για το ΟΑΚΑ, ξανά ξοδεύουμε όλο μας το χαρτζιλίκι στα εισιτήρια… Τα νέα από τη Θεσσαλονίκη δεν είναι απλώς ενθαρρυντικά – είναι εντυπωσιακά! Έχουμε κερδίσει το Puerto Rico με 35 πόντους διαφορά, την Angola με 80 (!!!) και την Ισπανία με 34…

Στην ομάδα υπάρχουν 12 πραγματικά καλοί παίκτες. Ο Τσιριγωτάκης, ο Δέσπος, ο Παπαδάτος, ο Καμαριώτης. Όλοι προσφέρουν. Ο Σούλης, ο Μπάρλας. Και είναι και οι Καλαϊτζής, Καράγκουτης, Χατζής, Κακιούζης, Παπανικολάου, που αντιλαμβάνεσαι ότι λογικά θα κάνουν μεγάλη καριέρα (όντως έκαναν). Και υπάρχει και ένας 12ος που πριν λίγες μέρες τα έβαζε με τον Sabonis και τον Divac – είναι το παιδί-θαύμα με το απίθανο, για Έλληνα εκείνης της εποχής, σώμα! Ο Ευθύμης Ρεντζιάς που δεν έχει αντίπαλο στην ηλικία του. Παγκοσμίως! Δεν υπάρχει ούτε Αμερικάνος να τον σταματήσει!

Και κάπως έτσι κερδίζουμε εύκολα τους Κροάτες, επίσης εύκολα τους Αμερικάνους (!), οι Γάλλοι μας κρατούν χαμηλά στο σκορ αλλά χάνουν με 21 πόντους διαφορά, οι Ισπανοί υποκύπτουν για 2η φορά – στον ημιτελικό πλέον. Και φτάνει η ώρα του τελικού. Απέναντί μας η Αυστραλία που έχει σε τρομερή μέρα έναν απίθανο ξανθό, τον Aaron Trahair (που τώρα που γράφω το άρθρο μαθαίνω ότι δεν έπαιξε ποτέ στην Εθνική Ανδρών)! Ο Trahair κάνει το ματς της ζωής του, βάζει 27 πόντους με εξαιρετικά ποσοστά σε δίποντα και τρίποντα αλλά ούτε αυτά αρκούν – κατακτούμε το χρυσό μετάλλιο με 8/8 νίκες και μέσο όρο 99.3 πόντους στη διοργάνωση!!!

Αυτά τα παιδιά δεν ήταν απλώς μια καλή φουρνιά, ούτε βασίστηκαν απολύτως στην αδυναμία των αντιπάλων να μαρκάρουν τον Ευθύμη Ρεντζιά. Αυτά τα παιδιά έκαναν καριέρα σε μία από τις καλύτερες λίγκες του κόσμου, κατέκτησαν τίτλους, έπαιξαν σε Ευρωπαϊκές ομάδες, έγιναν σημαντικά μέλη της Εθνικής Ανδρών. Αλλά σε όσους ζήσαμε από κοντά εκείνες τις μέρες, θα είναι για πάντα οι δικοί μας έφηβοι – που ομόρφυναν ακόμη περισσότερο το καλοκαίρι μας του ’95! Έτσι ώστε σήμερα δύο δεκαετίες μετά να μην μας έχουν εγκαταλείψει οι αναμνήσεις της δικής μας εφηβείας…