Προσπαθώντας αρκετά ορισμένες σκέψεις να τις βάλω σε λογική σειρά επηρεασμένος από τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, προτίμησα να γράψω απευθυνόμενος στον οπαδό πλέον, ούτε καν στον φίλαθλο. Όχι γιατί ο φίλαθλος ίσως εκφράζει μεγαλύτερη ευγένεια εντός ή εκτός γηπέδου, αλλά γιατί οι ρομαντικοί του αθλητισμού παραμένουν λίγοι. Επιμένω, διότι οπαδός δεν λογίζεται μονάχα εκείνος που θα χτυπήσει, θα φτύσει ή θα βρίσει επειδή προέρχεται από την οργανωμένη πτέρυγα, πιθανά είναι ακόμα πιο ρομαντικός του φιλάθλου και μπορώ να στο αποδείξω πανεύκολα. Είναι εκείνος που κάθε Σαββατοκύριακο – ή και Δευτέρα πλέον – λόγω Super League, θα είναι στο γήπεδο, ο κόσμος να χαλάσει , κι αν εν είναι, θα παρακολουθήσει την ομάδα του πάσει θυσία, ακόμα και αν η μόνη λύση είναι το ραδιοφωνάκι τσέπης. Είναι ο ίδιος που πάντα κάθεται στην πτέρυγα των οργανωμένων ή στην διπλανή θύρα επειδή του αρέσει να τραγουδάει για την ομάδα του και μόνο για αυτό ακριβώς τον σέβομαι.
“Τραγουδάω για την ομάδα μου” εδώ και αρκετές δεκαετίες στην Ελλάδα μεταφράζεται σε ρυθμική εξίβρυση των αντιπάλων, κάνοντας παύση για παλαμάκια ή για στείρο χειροκρότημα. Ναι σαφώς, υπάρχουν εξαιρέσεις ασμάτων των κερκίδων, κορεό που καμαρώσαμε όλοι και καμιά φορά παίρνει το μάτι και μερικές φιλανθρωπίες που θες να πιστέψεις ότι ο κόσμος αλλάζει, μα δεν πείθεσαι.
Τραγουδάει λοιπόν αυτός ο ευγενής οπαδός, το ζει, στέκεται δίπλα στην ομάδα ανεξαρτήτως αποτελέσματος, μένει μέχρι το τελευταίο σφύριγμα στην θέση του και στην κουβέντα είναι αντικειμενικός. Το πακέτο ολοκληρώνεται, αλλά η τρύπα υφίσταται. Το κενό της ρομαντζάδας έγκειται στο ότι εκ των πραγμάτων θα απαγγείλει με πάθος εκείνη την ώρα κάθε ύβρι (όσο ειρωνική κι αν είναι για το ποιόν του) γιατί το συναίσθημα του αγώνα σε κάνει να ζεις και να το απολαμβάνεις. Όλοι το κάναμε.
Τώρα θα αναρωτηθείς πόσο φλώροι φαντάζομαι ότι πρέπει να γίνουμε, χειροκροτώντας με αγωνία και φωνάζοντας “Go Raptors, Go!”. Φυσικά δεν ονειρεύομαι να απαρνηθούμε την κουλτούρα μας, ούτε στήριζα ποτέ να αλλάξουμε στοιχεία του πολιτισμού μας για να εξευγενιστούμε. Το “αλλά” που ελλοχεύει όμως με βασανίζει. Αυτή η άρνηση εξευγενισμού λοιπόν, είναι που μας καταντάει να φτάνουμε στα όρια του απολίτιστου, ξεπερνώντας το Μεσογειακό μας ταμπεραμέντο και τη βαλκάνια ταυτότητά μας. Κατ’ επέκταση μας οδηγεί με σταθερά βήματα σε νόμους που δεν εφαρμόζονται ποτέ, σε Νομοσχέδια που περάστηκαν αλλά τελικά τα “παίρνει πίσω’ το κοινοβούλιο, στις μπάρες του μετρό που εντέλει καταργούνται (και μετά επανέρχονται) ακόμα κι αν ήδη είχαν τοποθετηθεί κι άλλα τόσα παραδείγματα που σου ‘ρχονται κατευθείαν κατά νου. Στοιχεία του πολιτισμού μας όμως ήταν και η Δημοκρατία, ήταν και ο πολιτισμός στα γράμματα και τις τέχνες, ήταν η άρνηση περιορισμού της ελευθερίας μας σε ποικίλες ιστορικές στιγμές. Όλα αυτά τα ψάχνουμε ακόμα;
Τους θεωρείς λοιπόν απαίδευτους, συμμορίτες και χούλιγκανς εκείνους που παράγουν τις μορφές βίας, κυρίως στα ελληνικά γήπεδα. Αιτιολογείς πατώντας στην έλλειψη παιδείας, στον τρόπο ανατροφής και στην έλλειψη ανεκτικότητας στο διαφορετικό. Αυτό το διαφορετικό πλέον, αφορά τον οπαδό της αντίθετης ομάδας, του αντίπαλου κόμματος, των διαφορετικών σεξουαλικών προτιμήσεων. Η βία όμως δεν αλλάζει ταυτότητα, ούτε εξευγενίζεται σε καμία μορφή της. Βία είναι ένας μεγάλος να φωνάζει σε έναν μικρότερο, βία είναι ο ισχυρός να επιβάλλεται σε στον ανίσχυρο, βία είναι να καταπιέζεται η μειοψηφία από την πλειοψηφία και να μην μπορεί να εκφραστεί επί ίσοις όροις. Βίαια λοιπόν έχουμε φερθεί όλοι ανεξαιρέτως, απλά σε άλλο βαθμό. Άλλοι σε οικεία πρόσωπα, άλλοι προς αγνώστους εμπλεκόμενοι σε καυγάδες κι άλλοι απλά μένοντας σιωπηλοί και κατακρίνοντας με το βλέμμα τον περίεργο, τον τρελό, τον ομοφυλόφιλο, τον καημένο ή ό,τι άλλο είχε στο νου του εκείνη την ώρα ο διπλανός σου στο τρόλεϊ που σχολίαζε τη διαφήμιση του Jumbo με τον παραδίπλα λες και έβλεπε εξωγήινο. Το αποτέλεσμα το καμαρώνουμε όλοι, ανεξαρτήτου πεποιθήσεως. Εντός ελάχιστων ημερών οι ρυθμοί ανάπτυξης της κοινωνίας μας οδηγούν στην κατακραυγή της ομοφυλοφιλίας σε οποιοδήποτε μέσο κι αν σερφάρεις, στον ξυλοδαρμό του “Καραϊσκάκης” και στον φόνο Ζαφειρόπουλου. Ως πότε;
Στοιχείο της Ελληνικής κουλτούρας, αγαπητοί, που ζητάτε τα μάρμαρα του Παρθενώνα πίσω, είναι η Δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Έννοιες δηλαδή που ολίγοι πλέον αναγκάστηκαν να ψάξουν, γιατί μάθαμε και μεγαλώσαμε σε μία κοινωνία ανοικτή, με ανεκτικότητα και μπόλικη αδιαφορία. Δεδομένα λοιπόν, η ελευθερία, η έλλειψη καταπίεσης και φυσικά η αγανάκτηση στην πρώτη κυβερνητική στραβοτιμονιά, ανεξαρτήτου χρώματος. Ο λόγος, διότι αργήσαμε να στρέψουμε τον τηλεοπτικό φακό και το διαδικτυακό μάτι από το χολιγουντιανό παράδεισο και την άνθηση της Ευρώπης στις αποτυχίες της Αραβικής άνοιξης στη Λιβύη και την Αίγυπτο πριν 5,6 χρόνια, έως το μαρτύριο της Συρίας που μαίνεται ακόμα. Δυσκολευόμαστε πάντως να εκτιμήσουμε ακόμα τι σημαίνει Ελευθερία και Δημοκρατία.
Ως κεραυνός εν αιθρία, σκάει πριν μερικές ημέρες η είδηση περί δημιουργίας συνθήματος για το “Ένα παλικάρι 20 χρονών, άρματα του δώσαν για τον πόλεμο”, του Ολυμπιακού, αφού προηγήθηκε η μαζική στήριξη “του αδερφού μας” για τη δικαστική εξέλιξη του συμβάντος. Όσο κι αν εν θερμώ, λόγω αγανάκτησης, ξεστόμισα υποστήριξη προς τον περσινό Νόμο Κοντονή για τα γήπεδα, σαφώς δεν τον υποστηρίζω. Όσο δραστικός κι αν ήταν ο πολιτικός παρεμβατισμός Θάτσερ, επίσης δεν με σαγηνεύει. Η αιτία είναι ότι πιστεύω στην εξέλιξη και στο ίδιο το άτομο! Ονειρεύομαι ακόμα τις ελεύθερες μετακινήσεις οπαδών, φαντάζομαι με καρτερικότητα την ημέρα που δεν θα αισθανθώ άβολα να πάρω την αδερφή ή την κοπέλα μου σε ντέρμπι και την ημέρα που θα φεύγει ο γονιός με τα πιτσιρίκια του από το γήπεδο αφού τελειώσει το ματς, μαζί μου, όχι στο 80’ ή πριν λήξει το δεκάλεπτο ή το σετ από τον φόβο του.
Κυβερνητικά λοιπόν, τη λύση την ονειρεύομαι πολύ απλουστευμένη. Δίχως να θιχτεί κανένα οπαδικό συμφέρον και να εξυπηρετηθεί η όποια πολιτική σκοπιμότητα, οραματίζομαι τα κίνητρα που θα μπορούσαν εύκολα να δοθούν, ώστε το γήπεδο τα σαββατοκύριακα να γεμίζει, ώστε να προωθούνται όλα τα αθλήματα, ώστε το άτομο να εξελίσσει την κλίση που έχει προς το όποιο σπορ και να μην αναγκάζεται από τα γεννοφάσκια του να υπακούει το απωθημένο του γονιού που θα το στείλει μόνο στο ποδόσφαιρο ή το μπάσκετ, μόνο στο μπαλέτο ή στο βόλεϊ. Άλλωστε, τις διακρίσεις ακόμα και σε αθλήματα ατομικά (σκοποβολή, ενόργανη, στίβο) όλοι διαχρονικά τις καμαρώσαμε. Ευχαριστηθήκαμε και τις γυναικείες εθνικές μπάσκετ και ποδοσφαίρου ή πόλο και αντίστοιχα τις ανδρικές βόλεϊ ή ενόργανης. Ο λόγος ξανά απλός… Γιατί υπήρξαν άνθρωποι που πίστεψαν στην κλίση που έχουν από τη φύση τους αλλά και στην εξέλιξη του ατόμου όταν υπάρχει θέληση. Αυτό προάγει ο αθλητισμός κι από εκεί πηγάζουν τα συναισθήματα που μας προσφέρει, ακόμα κι αν εμείς οι οπαδοί το ζούμε με τον δικό μας τρόπο (!)
Όσο για τα μέτρα, που στο νου μου ακόμα φαντάζουν ουτοπικά, ονειρεύομαι κίνητρα! Αυτό σημαίνει μείωση τιμών στα εισιτήρια, κατηγορίες εισιτηρίων για μαθητές, ανέργους, φοιτητές και πολυτέκνους. Σημαίνει κοπή συγκεκριμένου αριθμού εισιτηρίων για σχολεία αποκλειστικά! Μετακινήσεις με μισθωμένα πούλμαν το σαββατοκύριακο μαζί με τους εκπαιδευτικούς-συνοδούς. Σημαίνει παράλληλα την αύξηση των ωρών γυμναστικής παραγωγικά και με ύπαρξη θεωρητικού υπόβαθρου, τόσο για την γνώση του πνεύματος και της ιστορίας του αθλητισμούς, όσο και για την επαφή με τα μη δημοφιλή σπορ. Κι όταν το γήπεδο σφύζει από παιδικές ματιές και έντονα αγνά συναισθήματα και δεν είναι απλά μία συμβολική κίνηση ή αίσθηση αγανάκτησης ύστερα από εκφάνσεις βίας, τότε το σκηνικό θα περιοριστεί. Κατά τη γνώμη μου μάλιστα, θα αρχίζει και να ωριμάζει το συναίσθημα του κατά κόσμον “χούλιγκαν”. Θα πειστεί και η λοιπή κοινωνία ότι υπάρχει συναίσθημα και όχι μόνο παρωπίδες ακόμα και στον οργανωμένο οπαδό ή τον φανατικό υποστηρικτή που θα αρχίσει να σέβεται τον μικρότερο, τον λιγότερο δυνατό, το παιδί. Γιατί εάν έκρυβε και εκείνος μέσα του συναίσθημα, όσο μπαχαλάκιας ή “πρόβατο” με ανάγκη ένταξης απλά σε ένα σύνολο κι αν ήταν, δεν θα παθιαζόταν με το αγαπημένο του σπορ ή την ομάδα του σε βαθμό βιαιοπραγίας. Γιατί πολύ απλά η ανθρώπινη φύση, το φιλότιμο και η αίσθηση εξέλιξης ζουν εκ φύσεως στον άνθρωπο, φτάνει να αρχίσουν να καλλιεργούνται. Έστω και σε μεγάλη ηλικία…
