Σαν σήμερα, 54 χρόνια πριν, θα περάσει στην ιστορία η μελανώτερη περίπτωση τραγωδίας που έχει συμβεί ποτέ σε ποδοσφαιρικό αγώνα. Το ημερολόγιο έγραφε 24 Μάη του 1964. Γνωστή και ως καταστροφή της Λίμα, η σημερινή ημέρα ξυπνάει στον λαό του Περού θλιβερές μνήμες που συνοδεύσαν τον απολογισμό των πάνω από 800 ανθρώπων που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν.
Η έδρα της Ουνιβερσιδάδ είναι το μεγαλύτερο γήπεδο του Περού, καθώς δύναται να φιλοξενήσει 48.000 ψυχές. Ίσως το θυμάστε από τον πρόσφατο τελικό του Κόπα Αμέρικα το 2015, που φιλοξένησε πλήθος Λατίνων που αγαπούν το άθλημα, κακλύοντας την πρωτεύουσας της χώρας, Λίμα.
Πίσω στο 1965, το χρονικό της υπόθεσης δίνει την Αργεντινή να προηγείται με 1-0 της γηπεδούχου ομάδας. Λίγο πριν την εκπνοή, με το κλίμα εντός και εκτός γηπεδικού χώρου να είναι ήδη τεταμένο, το Περού θα φέρει το ματς στα ίσα, στο 84ο λεπτό. Η σφυρίχτρα του Ουρουγουανού διαιτητή της αναμέτρησης, Angel Eduardo Pazos, θα ακυρώσει το τέρμα της ισοφάρισης, προκαλώντας παράλληλα ένα από τα μαζικότερα κύματα αντιδράσεων που έχει βιώσει ο πλανήτης. Πλήθος κόσμου θα αγνοήσει την υπολειπόμενη ώρα για την λήξη του αγώνα και θα εισβάλλει μαζικά στο τερέν, κινούμενο απειλητικά εναντίον του διαιτητή, εξοργισμένο.
Οι αστυνομικές αρχές, ανήμπορες να διαχειριστούν τον όγκο του αγανακτισμένου πλήθους, θα κάνουν άμεσα χρήση δακρυγόνων, γράφοντας παράλληλα την μαρτυρικότερη σελίδα του αγώνα. Λόγω των αναθυμιάσεων και του αυξημένου αριθμού δακρυγόνων από την περουβιανή αστυνομία, οι οπαδοί κατατρεγμένοι στριμώχνονται στς εξόδους του γηπέδου που ήταν κλειστές κατά τη διάρκεια του αγώνα. Οι σκάλες που ένωναν το ύψος της εξόδου στο δρόμο με την κάθε θύρα ήταν πολλές, όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό από το μέγεθος του σταδίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να συσσωρευτεί όλη αυτή η ανθρώπινη μάζα μπροστά στις σιδερένιες πόρτες, που δεν άνοιγαν, και οι πίσω που δεν έβλεπαν λόγω απόστασης να σπρώχνουν όλο και εντονότερα προκειμένου να τραπούν σε βίαιη φυγή.
Ανθρώπινα σώματα θα γίνουν ασπίδες και άθελά τους εργαλεία για να ανοίξουν από την πίεση οι τεράστιες καγκελόπορτες. Όσοι κατάφεραν να διαφύγουν, συνέχισαν τις λεηλασίες περιουσιών στους δρόμους της μεγαλύτερης πόλης της χώρας. Οι νεκροί όμως έφτασαν τους 328, με σοβαρή πιθανότητα η επίσημη ανακοίνωση να κρύβει άλλους 28-30 άψυχους ανθρώπους. Όσοι παρέμειναν στις κερκίδες δεν τραυματίσθηκαν, αλλά οι επικίνδυνα τραυματισμένοι ανήλθαν στα 500 άτομα.
Παρά το γεγονός ότι η Περουβιανή ιστορία θα ξαναχρήσει αργότερα το μοιραίο στάδιο ως τόπο μαρτυρίας και βασανιστηρίων πολιτών επί καθεστώτος Πινοσέτ, ως μόνο μέτρο θα υπάρξει η αυξομείωση 1000 ή 2000 θέσεων περίπου, ώστε πολύ μετά, το 2004, να ήταν σε θέση να φιλοξενήσει το Κόπα Αμέρικα. Σε ό,τι έχει να κάνει με την απόδοση ευθυνών; Μόνο ο υπεύθυνος δικαστής Μπένχαμιν Καστανέδα τιμωρήθηκε με χρηματικό πρόστιμο για την ελλειπή διερεύνηση του περιστατικού, ενώ ο διοικητής της αστυνομίας, Χόρχε Ασαμπούχα, που διέταξε την χρήση δακρυγόνων, τιμωρήθηκε με 30 μήνες φυλάκισης. Μέχρι και σήμερα, το Εστάδιο Νασιονάλ παραμένει το “σπίτι” της μεγαλύτερης ποδοσφαιρικής τραγωδίας.
