Τα Χριστούγεννα στις Τάφρους των μετώπων του 1914

Τα Χριστούγεννα στις Τάφρους των μετώπων του 1914

Με τον  23ο Ψαλμό του Δαυίδ  να στοιχειώνει τα χείλη Βρετανών και Γερμανών στρατιωτών, με την Δύση της 26ης του Δεκέμβρη συμφώνησαν από κοινού να θάψουν τους νεκρούς του και να τους τιμήσουν με μια φωνή! Ειρηνικά …κι ας έμελλε να κρατήσει μόνο για λίγο ακόμα.

Είχε προηγηθεί ένας ματς ποδοσφαίρου τόσο ξεχωριστό, γεμάτο συγκίνηση, μίλια απόσταση σε σχέση με αυτά που ξέρουμε. Ήδη από την παραμονή των Χριστουγέννων, οι δυο πλευρές-ευρισκόμενες στη δίνη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου- είχαν συναποφασίσει πως στην πραγματικότητα δεν είχαν τίποτα να χωρίσουν πέρα από τα διαφορετικά συμφέροντα που είχαν αναγκαστεί να εξυπηρετήσουν. Όσο τραγικά κι αν το βίωναν,  έβρισκαν συμπαράσταση στο βλέμμα των αντιπάλων τους.

Εκείνη την ημέρα όμως, δεν τους χωρούσαν τα χαρακώματα, αντάλλαξαν δώρα και ενθύμια, τρώγοντας ο ένας δίπλα στον άλλο. Μια από τις πιο φρικαλέες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας είχε παγώνει για μερικά εικοσιτετράωρα στον χρόνο και οι στρατιώτες απευθύνονταν με θέρμη στον αντίπαλο με τα όπλα κατεβασμένα. Η αρχή είχε ήδη γίνει, όταν πλάι στο υποτυπώδες δέντρο που στόλισαν οι Εγγλέζοι έσκασε μια γερμανική μπότα γεμάτη καραμέλες, με κρυμμένο ένα σημείωμα. Τους προέτρεπαν να ψάλουν όλοι  μαζί την “‘Αγια Νύχτα”

Τι άλλο θα μπορούσε να ενώσει καλύτερα  τόσους άνδρες μαζεμένους; Κάποιοι λένε πως δεν υπήρχε καν μπάλα, παρά τενεκεδάκια. Άλλοι λένε πως δεν υπήρχαν καν οι βασικοί αριθμητικοί κανονισμοί, αλλά όποιος ήθελε συμμετείχε στο παιχνίδι, ένιωθε ελεύθερος, απολάμβανε διασκέδαση, σεβόταν τον “αντίπαλο” με τον οποίο δεν είχε απολύτως τίποτα να χωρίσει… ίσα ίσα που τους ένωναν τόσα πολλά και διαφορετικά μακριά από τις οικογένειες τους, μέσα στις κακουχίες και την παγωνιά που πλημμύριζε το Δυτικό Μέτωπο, εκεί όπου χώρεσαν από την μια πλευρά της σύρραξης οι Γερμανοι και από την άλλοι Βρετανοί και Γαλλικές Δυνάμεις. Αυτή η Ανακωχή ήταν τόσο αυθόρμητη σε μια περίοδο που κάθε αναμέτρηση σχεδόν οδηγούσε σε σφαγές για εδάφη και κατακτήσεις των Δυνάμεων που καταστρατηγούσαν τα πάντα εμπρός στον θρόνιασμα της Γηραιάς Ηπείρου.

Ακόμα και την εκδοχή με την μπάλα από σπάγκο και άχυρο να δεχτούμε μόνο αλληλεγγύη εκπέμπει ως μια ακόμα όμορφη ιστορία που δεν απομυθοποιεί το Θαύμα των Χριστουγέννων, δυο αρχηγών δηλαδή που δεν άντεξαν να μην εκφράσουν την ανθρώπινη πλευρά τους, οδηγώντας τους άνδρες τους να δείχνουν φωτογραφίες από τις οικογένειές τους ο ένας στον άλλο και να κερνούν τσιγάρα τα πέρα μέτωπα. Τοι κοινό όλων των εκδοχών είναι πως το σκορ εν τέλει ανέδειξε την Γερμανία νικήτρια με 3-2. Μόνο συνέχεια ήθελα να δώσουν στην όλη τελετή οι συμμετέχοντες, ο φόβος όμως για λιποταξίες και αλληλοκαταννόηση,  φόβιζε τους ιθύνοντες που μετά την Πρωτοχρονιά του 1915 τους επανέφεραν στις θέσεις τους.

Ανάλογα σκηνικά , μα όχι ίδιας έκτασης, λέγεται πως επιχειρήθηκε να λάβουν χώρα και τα επόμενα 3 χρόνια του Πολέμου, μα ήταν μάταιο! Είχαν ήδη αρχίσει να ξεπροβάλλουν εκατέρωθεν ακραία εθνικιστικές απόψεις από λοχίες που αργότερα θα διαδραμάτιζαν κυρίαρχο ρόλο και ενατιώνονταν ήδη σε κάθε μορφή ειρήνης, με χαρακτηριστικότερη τον Αδόλφο Χίτλερ.

Την ίδια ώρα βέβαια που άλλοι συμπατριώτες του, κατέγραφαν στα ημερολόγια τους με λεπτομέρειες τον τρόπο που οριοθετήθηκαν τα πλάγια άουτ και τα κόρνερ, προκειμένου οι παίκτες να μην χρειαστεί να ντριπλάρουν τόσους σταυρούς…