Τα πεπραγμένα των αιωνίων στην Ευρωλίγκα λίγο πολύ τα ξέρουμε. Έξι τίτλους ο Παναθηναϊκός, 3 ο Ολυμπιακός, μοιρασμένα αποτελέσματα στα 90s, κυριαρχος ο ΠΑΟ στα 2000s, ανώτεροι οι ερυθρόλευκοι στα 2010s. Τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες ελληνικές ομάδες; Έχοντας να δούμε τρίτη ελληνική ομάδα πλην αιωνίων στην Ευρωλίγκα εδώ και μια δεκαετία (τελευταία “ουδέτερη” συμμετοχή το Μαρούσι το 2010) δημιουργείται η εντύπωση πως μόνο οι δυο τους άφησαν το στίγμα του ελληνικού μπάσκετ στην διοργάνωση. Τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι όμως.
Η “Βασίλισσα” έμεινε χωρίς στέμμα στην Ευρωλίγκα
Η ΑΕΚ έχει σημειώσει 14 συμμετοχές στην διοργάνωση τις περισσότερες πλην Παναθηναϊκού και Ολυμπιακού από κάθε άλλη ελληνική ομάδα. Ο “Δικέφαλος” ήταν η δεύτερη ομάδα μετά τον Πανελλήνιο που συμμετείχε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της FIBA το 1959 κι είχε σταθερή παρουσία στα 60s, φθάνοντας στο peak της το 1966 όταν και συμμετείχε στο F4 της διοργάνωσης χάνοντας στον ημιτελικό από τη Σλάβια Πράγας. Δύο χρόνια αργότερα η ΑΕΚ κεφαλαιοποίησε τη σωστή δουλειά που γινόταν εκείνη την δεκαετία καθώς έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που κατακτά ευρωπαϊκό τίτλο, το κύπελλο Κυπελλούχων, παίρνοντας μάλιστα εκδίκηση από τη Σλάβια στον τελικό. Οι κιτρινόμαυροι αγωνίστηκαν στο Κύπελλο Πρωταθλητριών το 1971 και εξαφανίστηκαν από τη διοργάνωση για 26 ολόκληρα χρόνια μέχρι να επιστρέψουν τη σεζόν 1997-98. Και τι επιστροφή ήταν αυτή! Κατευθείαν στον τελικό της διοργάνωσης! Η ΑΕΚ του ιδιοκτήτη Γιάννη Φιλίππου και του κόουτς Ιωαννίδη έφτασε στην πηγή αλλά η Κίντερ Μπολόνια της στέρησε τον τίτλο. Αλλά για το final four του 1998 και την σπουδαία πορεία της ΑΕΚ σας τα έχει πει καλύτερα κι ο Γιώργος Κουκούλης. Η Ένωση έκανε σπουδαία πορεία και την χρονιά του σχίσματος (2000-2001) φτάνοντας μέχρι τα ημιτελικά της λειψής Euroleague όπου αποκλείστηκε σε σειρά best of 5 από την Ταουγκρές. Ακολούθησαν 5 σερί συμμετοχές μέχρι το 2006 με την ΑΕΚ να έχει υπογράψει εγγυημένο συμβόλαιο αλλά να μην σημειώνει καλά αποτελέσματα έχοντας και δύο τελευταίες θέσεις στην πρώτη φάση ομίλων. Η οικονομική δυσπραγία της ομάδας την απομάκρυνε από την ευρωπαϊκή σκήνη και δυστυχώς γνώρισε ακόμη και τον υποβιβασμό στην Α2 το 2011. Η διοίκηση του Μάκη Αγγελόπουλου όμως την ξαναέβαλε στον ίσιο δρόμο φθάνοντας μέχρι και την κατάκτηση του Basketball Champions League μέσα στην Αθήνα το 2018. Οι συζητήσεις για επιστροφή στην κορυφαία διοργάνωση παραμένουν σε φιλολογικό επίπεδο αλλά δεν θα ήταν κι απίθανο να συμβεί τα επόμενα χρόνια.
Ο Άρης των χαμένων ευκαιριών
Ο Άρης εμφανίστηκε στη διοργάνωση για πρώτη φορά το 1980, την πρώτη σεζόν του Νίκου Γκάλη στην Ελλάδα. Οι κιτρινόμαυροι ήταν σταθεροί συμμετέχοντες στη διοργάνωση στα 80s όντες μάλιστα και μία ατραξιόν της. Ο Άρης του Γιάννη Ιωαννίδη κατάφερε να συμμετάσχει στα τρία πρώτα F4 (1988,1989, 1990) που διεξήχθησαν, χωρίς όμως ο ”Ξανθός” να καταφέρει να οδηγησει τον Άρη στον πολυπόθητο τίτλο. Ο Άρης εξαφανίστηκε από το κορυφαίο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα για 15 χρόνια κάνοντας την επανεμφάνιση του το 2006-07. Τα πράγματα όμως είχαν αλλάξει κι ο Άρης έπαιζε τότε με νεροπίστολα απέναντι σε κανόνια. Παρόλο που κατάφερε να προκριθεί τόσο εκείνη όσο και την επόμενη σεζόν στο Top 16 η ψαλίδα είχε ανοίξει με τις κορυφαίες ευρωπαϊκές ομάδες. Έκτοτε οι κιτρινόμαυροι αγωνίζονται σε χαμηλότερου επιπέδου διοργανώσεις όπως το EuroCup και το BCL.
Ο ΠΑΟΚ του 1993 θα μπορούσε να είχε κερδίσει τον τίτλο
Ο “Δικέφαλος του Βορρά” μετράει 7 συμμετοχές στην Ευρωλίγκα. Η πρώτη του εμπειρία ήταν το 1960 όταν κι έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα εκτός Αθηνών που συμμετείχε στην Ευρώπη. Ο ΠΑΟΚ δεν ήταν ακόμη έτοιμος για περιπέτειες εκτός συνόρων κι όπως κι ο Πανελλήνιος δύο χρόνια νωρίτερα αποκλείστηκε εύκολα από την Στεάουα Βουκουρεστίου. Χρειάστηκε να περάσουν 32 χρόνια για να επανεμφανιστούν οι Θεσσαλονικείς στη διοργάνωση. Όμως αυτή τη φορά ο ΠΑΟΚ αγωνίστηκε σαν να ήταν έτοιμος από καιρό φτάνοντας μάλιστα στον τελικό. Ο ΠΑΟΚ κατέβηκε στη διοργάνωση ως Πρωταθλητής Ελλάδας έχοντας σπάσει επιτέλους την “αυτοκρατορία” του Άρη. Διέθετε μια πλειάδα σούπερ παικτών όπως ο αρχηγός Μπάνε Πρέλεβιτς, οι Έλληνες, Φασούλας, Κόρφας και Μπουντούρης και οι Αμερικανοί Λέβινγκστον και Μπάρλοου ενώ στον πάγκο καθόταν ο Ντούντα Ίβκοβιτς. Ο ΠΑΟΚ έκανε πλάκα μέχρι το F4 το οποίο μάλιστα διεξαγόταν στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο ΣΕΦ. Κι ενώ όλοι περίμεναν ότι ο τελικός θα ήταν ανάμεσα στη Ρεάλ Μαδρίτης του Σαμπόνις και τον ΠΑΟΚ, Λιμόζ και Μπενετόν Τρεβίζο τους έκοψαν το δρόμο. Στον ημιτελικό με την Μπένετον ο ΠΑΟΚ κατόρθωσε να περιορίσει τον σταρ της, Τόνι Κούκοτς αλλά την πάτησε από τον απίθανο Μασιμο Ιακοπίνι των ⅝ τριπόντων. Ο ΠΑΟΚ κέρδισε την Ρεάλ στον μικρό τελικό αποδεικνύοντας πως εάν δεν υπήρχε ο Ιακοπίνι θα ήταν όντως η χρονιά του. Οι ασπρόμαυροι έφτασαν άλλες 3 φορές μέχρι το Top 16, το 1998, το 2000 και το 2001 αποδεικνύοντας πως ήταν υπολογίσιμη δύναμη στα 90s και τα early 2000s. Τελευταία τους προσπάθεια για επιστροφή στην μεγαλύτερη ευρωπαϊκή σκηνή ήταν η παρουσία του “Δικεφάλου του Βορρά” στα προκριματικά της διοργάνωσης τη σεζόν 2011-12, όταν κι αποκλείστηκε εύκολά από τη Γαλατάσαραϊ.
Ο “Γηραιός” της Ευρώπης
Ο τρίτος μεγάλος της Θεσσαλονίκης, Ηρακλής, έχει να επιδείξει κι αυτός 2 συμμετοχές στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης. Στα 90s και τα early 2000s ο Ηρακλής ήταν μια σημαντική δύναμη του ελληνικού μπάσκετ. Το 1994-95 ο Ηρακλής πραγματοποιεί μια εξαιρετική πορεία στην Α1 τερματίζοντας στην 3η θέση. Τότε η Ελλάδα λάμβανε τρεις θέσεις στην Ευρωλίγκα με αποτέλεσμα ο “Γηραιός” να βρεθεί για πρώτη φορά στην ιστορία του στην τελική φάση. Παρά τα σπουδαία ονόματα στα ρόστερ του όπως ο Γιούρε Ζντοβτς, ο Κεν Μπάρλοου, o Ρόι Τάρπλεϊ κι ο Ξαβιέρ Μακντάνιελ ο Ηρακλής δεν ήταν έτοιμος για μια τέτοια πρόκληση. Η πρόκριση στους ομίλους ήρθε σχετικά άνετα κόντρα στην ισραηλινή Hapoel Galil Elyon αλλά στη συνέχεια οι κυανόλευκοι όντες μάλιστα στον ίδιο όμιλο με τον Ολυμπιακό τερμάτισαν με μόλις 3 νίκες σε 14 ματς. Ο Ηρακλής επέστρεψε το 2000 με wild card στην Σουπρολίγκα της FIBA αν και είχε τερματίσει μόλις 7ος στην Α1 την προηγούμενη χρονιά. Αυτή τη φορά οι αστέρες ήταν Έλληνες κι όχι Αμερικανοί: Δημήτρης Διαμαντίδης, Λάζαρος Παπαδόπουλος, Νίκος Χατζηβρέττας κι ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης στα νιάτα τους οδήγησαν τον “Γηραιό” μέχρι το Top 16! Αυτή ήταν κι η τελευταία φορά που το Ιβανώφειο ντύθηκε στα κυανόλευκα για αγώνες τόσο υψηλού επιπέδου.
Οι ευρωπαϊκές “πτήσεις” του Περιστερίου
Το Περιστέρι έχει επιστρέψει για τα καλά στο υψηλότερο επίπεδο του ελληνικού μπάσκετ ενώ φέτος αγωνίστηκε και στο Basketball Champions League. Κι όμως υπήρξε μια περίοδος που η ομάδα των Δυτικών Προαστίων τα πήγαινε ακόμα καλύτερα! Την διετία 2000-2002 το Περιστέρι του Αργύρη Πεδουλάκη κατέγραψε 2 συμμετοχές στην Ευρωλίγκα και μάλιστα την πρώτη χρονιά έφτασε μέχρι το Top 16 όπου η Ταουγκρές παραήταν δυνατή για τα “δόντια” του. Με τους νεαρούς Τσαρτσαρή,Παπαμακάριο, Πελεκάνο να συστήνονται στο φίλαθλο κοινό, τους έμπειρους Αλεξέι Σαβρασένκο και Μπάιρον Ντίκινς να προσθέτουν κύρος και τον τεράστιο Αλφόνσο Φορντ να σκοράρει ακατάπαυστα το Περιστέρι δημιούργησε μια ομάδα που οι μεγάλοι στην Ελλάδα όχι απλά σέβονταν αλλά ήθελαν να αποφεύγουν γιατί τους ζόριζε πολύ.
Η δόξα της Νέας Σμύρνης
Ο Πανιώνιος είναι ένα ιστορικό σωματείο από όλες τις απόψεις και το τμήμα μπάσκετ του συνέβαλε εξισου με το ποδόσφαιρο για να θεωρείται μια υπολογίσιμη δύναμη στην Ελλάδα. Τη σεζόν 1995-96 ο Πανιώνιος του Φάνη Χριστοδούλου τερμάτισε στην 3η θέση του πρωταθλήματος κερδίζοντας στον μικρό τελικό τον ΠΑΟΚ και μαζί τη δυνατότητα να αγωνιστεί στην Ευρωλίγκα της επόμενης σεζόν. Παρά το γεγονός ότι στον πάγκο βρισκόταν ο Ντούντα Ίβκοβιτς κι οι κυανέρυθροι ήταν μια “ψημένη” ομάδα στην Ευρώπη, αγωνιζόμενοι συνέχεια στο Κύπελλο Κόρατς, δυσκολεύτηκαν πολύ να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της Ευρωλίγκας και σε συνδυασμό με την “απαγορευτική για όνειρα κλήρωση ( Μακάμπι, ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Ολίμπια Μιλάνο, Ουλκέρ, Λιμόζ) δεν απέφυγαν την τελευταία θέση. Θα θυμούνται πάντως την σπουδαία νίκη στη Νέα Σμύρνη επί της ΤΣΣΚΑ.
H επιστροφή το 2008-2009 ήταν λες και βλέπαμε σε replay την προηγούμενη συμμετοχή του. Πάλι 3ος στην Α1 , πάλι η τρίτη δύναμη της εποχής στο ελληνικό μπάσκετ, πίσω από τους αιώνιους, πάλι δύσκολη κλήρωση, πάλι 3-7 ρεκόρ και τέλος πάλι μια επική εντός έδρας νίκης επί της Ρεάλ Μαδρίτης! Τα επόμενα χρόνια τα οικονομικά προβλήματα τον κατέβαλαν οδηγώντας τον Πανιώνιο ακόμη και στη Β’ Εθνική και τα ευρωπαϊκά σαλόνια δείχνουν να απέχουν έτη φωτός για τη σημερινή ομάδα.
Μαρουσάρα μία και καλή!
Το Μαρούσι είναι μια ομάδα που δεν μπορείς να παραλείψεις όταν κάνεις αναφορά στην ελληνική βίβλο του μπάσκετ! Η ομάδα των βορείων προαστίων αγωνίστηκε μόλις μια φορά στην Ευρωλίγκα το 2009-10 αλλά τι συμμετοχή ήταν αυτή! Η διοίκηση Βωβού εξασφάλισε την οικονομική σταθερότητα, ο Γιώργος Μπαρτζώκας στα πρώτα του βήματα στους πάγκους έδειξε γιατί έγινε αυτός που είναι σήμερα και το εξαιρετικό κράμα Ελλήνων (Καιμακόγλου, Μαυροειδής, Μπατής, Πελεκάνος) κι Αμερικανών (Κις, Γκόρντον, Χόμαν) παικτών έφτασε πολύ κοντά σε μια σπουδαία υπέρβαση. Το Μαρούσι αφού απέκλεισε στα προκριματικά τον Άρη και την Άλμπα Βερολίνου, έδειξε ήδη τις διαθέσεις του από την πρώτη φάση ομίλων όταν κέρδισε τη Μακάμπι κι “έβγαλε το λάδι” στη ΤΣΣΚΑ Μόσχας! Αν στο Top 16 το Μαρούσι είχε λίγη τύχη παραπάνω, θα είχε καταφέρει να προκριθεί ακόμη και στα Playoffs. Σε ένα τραγικά δύσκολο όμιλο κόντρα στην μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης Μπαρτσελόνα, τον Παναθηναϊκό που υπερασπιζόταν το στέμμα του 2009 αλλά και την Παρτίζαν που έφτασε μέχρι το Final Four του Παρισιού, το Μαρούσι όχι απλά στάθηκε όρθιο αλλά για ένα τρίποντο δεν πήρε και την πρόκριση. Μετά την φυσιολογική ήττα στην πρεμιέρα από την Μπαρτσλόνα εκτός έδρας ακολούθησε η μυθική νίκη επί του Παναθηναϊκού που πήρε μεγαλύτερη αξία μετά και την επικράτηση επί της Παρτίζαν. Η ήττα στο Βελιγράδι δεν άλλαξε τα σχέδια πρόκρισης της ομάδας καθώς η διαφορά πόντων ήταν υπέρ της. Την αναμενόμενη εντός έδρας ήττα από την Μπαρτσελόνα ακολούθησε ο “τελικός” με τον ήδη αποκλεισμένο ΠΑΟ. Μάλιστα, αρκετοί οπαδοί του τριφυλλιού εκείνη την εποχή πρότειναν να κάτσει να χάσει η ομάδα τους για να προκριθεί το Μαρούσι εις βάρος της Παρτίζαν, κάτι που δεν συνέβη ποτέ καθώς οι πράσινοι επικράτησαν με 82-79. Το τρίποντο του Καϊμακόγλου στο τέλος δεν βρήκε στόχο κ έτσι η πορεία των κιτρινόμαυρων έληξε άδοξα. Για να καταλάβει κανείς πόσο μεγάλη κληρονομιά κουβαλάει το Μαρούσι, αυτή δεν ήταν καν η κορυφαία ευρωπαϊκή πορεία του, καθώς είχε προηγηθεί η κατάκτηση του Κυπέλλου Σαπόρτα τη σεζόν 2000-01!
Τέλος, για τον Πανελλήνιο, τον πρώτο εκπρόσωπο της Ελλάδας εκτός συνόρων, τα είπαμε αναλυτικά στο πρώτο από τα Ευρωλιγκάτα άρθρα μας!
