Παρά το γεγονός ότι το ιταλικό ποδόσφαιρο υπήρξε πάντοτε υπέρμαχο του αμυντικού δόγματος, οι Ιταλοί αριστεροί οπισθοφύλακες σημάδεψαν την εξέλιξη της θέσης με το να παίζουν ισορροπημένα ανάμεσα σε άμυνα και επίθεση ή ακόμα και σαν aggressive full backs. Το είδαμε και στο πρόσφατο Euro 2020 με τον Leonardo Spinazzola, έναν ακόμη παίκτη – αποκάλυψη που συνέχισε την παράδοση των εξαιρετικών αριστεροπόδαρων Ιταλών αμυντικών. Στην τελική μας εξάδα δεν κατάφεραν να μπουν οι Gianluca Pessotto, Luigi De Agostini, Pietro Rava και Sergio Cervato, τους οποίους αναφέρουμε τιμητικά. Πάμε να γωνρίσουμε τις υποψηφιότητες!
Umberto Caligaris
Ίσως να ακούτε το όνομα του για πρώτη φορά, πράγμα λογικό μιας και ο Caligaris είχε γεννηθεί το 1901! Κι όμως πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα αριστερά μπακ στην ιστορία της Squadra Azzurra. Ο Caligaris (που δεν έχει ελληνική καταγωγή) εμφανίστηκε σε μια εποχή που πρακτικά δεν υπήρχε η θέση του αριστερού οπισθοφύλακα με τη σύγχρονη έννοια. Βάση συστήματος κάλυπτε τη θέση του αριστερού κεντρικού αμυντικού σε τριάδα όντας μπροστά από το λίμπερο. Ο ‘Caliga’ όμως ήταν από… άλλη εποχή καθώς του άρεσε να συμπεριφέρεται σαν full-back ανεβαίνοντας υποστηρικτικά ουκ ολίγες φορές από την αριστερή πλευρά χωρίς αυτό να σημαίνει πως παραμελούσε τα αμυντικά του καθήκοντα στα οποία ήταν εξαιρετικός: πολύ δυνατός στον αέρα, αποτελεσματικός στα τάκλιν του και κυρίως πεισματάρης. Σε μια εντελώς διαφορετική περίοδο όπου οι μετακινήσεις ποδοσφαιριστών δεν ήταν εύκολες, ο Caligaris έμεινε μέχρι τα 27 του στο τοπικό κλαμπ της περιοχής του, τη Casale παρά το γεγονός ότι αποτελούσε βασικό στέλεχος των Ολυμπιακών ομάδων της Ιταλίας κι είχε μπει στα ραντάρ της Γιουβέντους. Το ψηστήρι της οικογένειας Agnelli (ναι, από τότε ήταν στα διοικητικά της Μεγάλης Κυρίας) έπιασε και ο ‘Caliga’ μαζί με το Rosetta και το τερματοφύλακα Combi συνέθεσαν μια άμυνα που άφησε εποχή στο προπολεμικό ποδόσφαιρο! Η Γιουβέντους κατέκτησε πέντε συνεχόμενα πρωταθλήματα Ιταλίας από το 1931 μέχρι το 1935 ενώ την ίδια περίοδο ο Caligaris φόρεσε το περιβραχιόνιο της εθνικής με την οποία κατέκτησε το Μουντιάλ του 1934 χωρίς όμως να αγωνιστεί. Αφού κρέμασε τα παπούτσια του ακολούθησε καριέρα προπονητή ξεκινώντας από τη Μπρέσια, την τελευταία του ομάδα και στη συνέχεια ανέλαβε τη Γιουβέντους. Το 1940 σε μια προπόνηση για ματς παλαιμάχων στάθηκε άτυχος καθώς έπαθε ανεύρυσμα και απεβίωσε πριν καν κλείσει τα 40 του…
Είπαν γι’ αυτόν: «Ο Caligaris απορρίπτει τα συστήματα, όχι επειδή είναι αναρχικός, αλλά απλώς επειδή δεν τα αντιλαμβάνεται: το ποδόσφαιρο, γι’ αυτόν, είναι ένα παιχνίδι τόσο συναρπαστικό όσο και απλό, το οποίο παίζεις με την μπάλα. Όποιος έχει την μπάλα, μακροπρόθεσμα, κερδίζει. Θεμελιώδες καθήκον του είναι να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερες μπάλες από τα πόδια των αντιπάλων. Εν ολίγοις, να παλέψει, να τρέξει και μετά να παλέψει ξανά”.
-Gianni Giacone (Ιταλός συγγραφέας ποδοσφαιρικών βιβλίων)
Giacinto Facchetti
Εάν ο Caligaris έδωσε μια ιδέα για το πως θα παιζόταν στο μέλλον η θέση, ο Facchetti ήταν αυτός που δίδαξε το ιταλικό (κι όχι μόνο) ποδόσφαιρο τι σημαίνει ο όρος “full-back”. Σε μια εποχή (1960s’ και 1970s) που το ποδόσφαιρο ήταν αργό ο Facchetti ξεχώριζε σαν τη μύγα μέσα στο γάλα. Για 18 ολόκληρα χρόνια (1960-1978) ανεβοκατέβαινε την αριστερή πλευρά της Ίντερ προσφέροντας τρομερές σέντρες ακριβείας που συχνά κατέληγαν σε ασίστ ενώ έκανε κάτι που φάνταζε αδιανόητο για τα μπακ εκείνης της περιόδου: ‘έκοβε’ την μπάλα προς τα μέσα όταν έφτανε κοντά στην περιοχή για να απειλήσει με σουτ και συχνά σκόραρε!
Υπήρξε μέλος της Grande Inter, της σπουδαίας φουρνιάς των νερατζούρι των 1960s που πήραν τα πάντα (ακόμη και δύο back-to-back Κύπελλα Πρωταθλητριών το 1964 και το 1965) υπό τις οδηγίες του Helenio Herrera! Το 1965 ο Facchetti παρ’ ολίγον να γίνει ο πρώτος αμυντικός που κατακτά τη Χρυσή Μπάλα αλλά έχασε την πρωτιά στη ψηφοφορία από τον Eusebio. Με την εθνική ομάδα ο Facchetti διέγραψε εξίσου μεγάλη πορεία όντας ο αρχηγός της στην κατάκτηση του Euro 1968. Μάλιστα, στη μοναδική πρόκριση στην ιστορία των διεθνών διοργανώσεων που κρίθηκε στο στρίψιμο του νομίσματος, ο Facchetti διάλεξε σωστά στο τέλος του ημιτελικού με τη Σοβιετική Ένωση χαρίζοντας την πρόκριση στην Ιταλία! Κράτησε για λίγα χρόνια το ρεκόρ συμμετοχών (94) με την εθνική ομάδα μέχρι να του το πάρει ο Dino Zoff. Μετά την απόσυρση του, ο Facchetti έμεινε κυριολεκτικά για πάντα στην Ίντερ υπηρετώντας την από κάθε πιθανό πόστο εκτός του προπονητή. Από το 2004 μέχρι το θάνατο του, το 2006 αποτέλεσε τον πρόεδρο του κλαμπ. Το ίδιο έτος, η Ίντερ αποφάσισε να τον τιμήσει αποσύροντας για πάντα το Νο3 που φορούσε σαν παίκτης!
Έχει πει ο ίδιος: “Υπάρχουν μέρες που είναι εύκολο να είσαι Interista, άλλες που είναι καθήκον και άλλες που είναι τιμή”.
Antonio Cabrini
Φάνταζε απίθανο να εμφανιστεί τόσο γρήγορα μετά το τέλος της καριέρας του Facchetti ένας τόσο ποιοτικό αριστερός οπισθοφύλακας. Χωρίς αμφιβολία όμως ο Cabrini αποτέλεσε τον άμεσο διάδοχο του στα δρώμενα του ιταλικού ποδοσφαίρου. Ο πρώτος προπονητής του Cabrini στην Cremonese τον χρησιμοποιούσε κυρίως σαν αριστερό εξτρέμ κι η περίοδος αυτή αποδείχθηκε καθοριστική στη διαμόρφωση ενός κορυφαίου full back με σπουδαίες επιθετικές αρετές. Ο Cabrini ήταν ακόμα πιο επιθετικός από το Facchetti στον τρόπο προσέγγισης του στη θέση και σούταρε περισσότερο από το θρύλο της Ίντερ με αποτέλεσμα οι προπονητές του στη Γιουβέντους να του εμπιστεύονται τα πέναλτι και τα φάουλ κοντινής απόστασης! Χρειάστηκε μόλις μια σεζόν με την Αταλάντα, η οποία τότε μάλιστα αγωνιζόταν στη Serie B για να δημιουργηθεί θόρυβος γύρω από το όνομα του με τους μπιανκονέρι να τον φέρνουν στο Τορίνο το καλοκαίρι του 1976. Έκτοτε ο Cabrini θα συνδέσει το όνομα του με τη Μεγάλη Κυρία με την οποία θα κατακτήσει κάθε πιθανό τίτλο σε Ιταλία και Ευρώπη! Ο ‘Bell’Antonio’ (“Ομορφος Αντόνιο”) είχε πολύ μεγάλη επιτυχία στο αντίθετο φύλο και ουκ ολίγες προτάσεις για συμμετοχή σε διαφημίσεις και τηλεοπτικές εκπομπές. είχε βραβευτεί ως ο καλύτερος νέος παίκτης του Μουντιάλ 1978 ενώ ήταν ένας ακόμα Παγκόσμιος Πρωταθλητής της χρυσής γενιάς του 1982! Αγωνίστηκε για δύο χρόνια με τη Μπολόνια πριν αποσυρθεί το 1991 και μια δεκαετία αργότερα ξεκίνησε μια μέτρια προπονητική καριέρα. Παράλληλα μπλέχτηκε με τηλεοπτικές εκπομπές, reality shows ακόμα και με την πολιτική! Βοήθησε πάντως στην ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου στη χώρα υπηρετώντας την εθνική ομάδα Γυναικών σαν ομοσπονδιακός τεχνικός για 5 χρόνια (2012-2017).
Έχει πει ο ίδιος: “Ο σκηνοθέτης Φράνκο Τζεφιρέλι είχε έρθει σε επαφή μαζί μου για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο “Ιησούς από τη Ναζαρέτ”, αλλά δεν το δέχτηκα γιατί δεν ήταν η δουλειά μου. Ωστόσο, δεν αρνούμαι ότι η πρόταση με κολακεύει!”.
Paolo Maldini
Ο συνωστισμός στις θέσεις των κεντρικών αμυντικών μας ανάγκασε να μετακινήσουμε τον Paolo Maldini στις υποψηφιότητες του αριστερού μπακ, μια θέση στην οποία πάντως αγωνίστηκε για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του. Ό,τι και να γράψει κάποιος για τη συγκεκριμένη προσωπικότητα του ιταλικού ποδοσφαίρου είναι πολύ λίγο. Προερχόμενος από μια ποδοσφαιρική οικογένεια (πατέρας του ήταν ο Cesare Maldini, θρύλος της Μίλαν), ο Paolo όχι απλώς άντεξε τη βαριά κληρονομιά του ονόματος αλλά μπόρεσε να ξεπεράσει κατά πολύ τον πατέρα του. Ξεκίνησε την καριέρα του σαν δεξιός μπακ καθότι δεξιοπόδαρος, όμως ο Arrigo Sacchi τον μετέφερε στην αριστερή πτέρυγα όπου διέπρεψε. Ο Maldini ήταν τρομακτικά ευφυής στο παιχνίδι του και δεν άφηνε περιθώρια στους αντίπαλους επιθετικούς να διανοηθούν να πάνε σε ένας εναντίον ενός μαζί του. Στο μεγαλείο του έχουν υποκλιθεί ονόματα όπως οι Ρονάλντο, Ροναλντίνιο και Ιμπραιμοβιτς. Το χαρακτηριστικό όμως που ανάγκασε σύσσωμο το ποδοσφαιρικό κόσμο να το σεβαστεί ήταν η απίστευτη διάρκεια του. Μιλάμε για έναν ποδοσφαιριστή που έκανε τα πρώτα του βήματα σαν επαγγελματίας το 1984 και το 2005 ξεκινούσε βασικός και σκόραρε σε έναν τελικό Champions League όντας ο γηραιότερος που το καταφέρνει! Τα ρεκόρ που φέρουν το όνομα του είναι ατελείωτα: προφανώς είναι ο παίκτης με τις περισσότερες συμμετοχές (902) στην ιστορία της Μίλαν κι ένας από τους 32 ποδοσφαιριστές που έχουν γράψει πάνω από 1,000 στην ιστορία του αθλήματος! Έχει κατακτήσει 5(!) φορές το Champions League αλλά κανέναν τίτλο με τη φανέλα της εθνικής Ιταλίας παρά το γεγονός πως έπαιξε τόσο σε τελικό Μουντιάλ όσο και σε Euro! Σήμερα είναι ο τεχνικός διευθυντής της Μίλαν έχοντας παίξει μεγάλο ρόλο στην επαναφορά των ροσονέρι στο κυνήγι τίτλων.
Είπαν γι’ αυτόν: “Ήταν ένας από τους καλύτερους αμυντικούς στην ιστορία του Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά αυτό που ήταν τόσο εντυπωσιακό είναι ότι όταν είχε την μπάλα δεν έμοιαζε με αμυντικό, αλλά με κομψό μέσο”.
-Ροναλντίνιο
Fabio Grosso
Πιθανότατα δεν θα βρισκόταν σε αυτή τη λίστα εάν δεν είχαν προηγηθεί οι επικές εμφανίσεις του στο Μουντιάλ του 2006. Το έχει η μοίρα της Ιταλίας να εμφανίζονται ποδοσφαιριστές – διάττοντες αστέρες που κάνουν μυθικά Μουντιάλ αλλά μετά δεν δικαιώνουν τις προσδοκίες (βλέπε και Σκιλάτσι στο Μουντιάλ 1990). Για να καταλάβει κανείς πόσο απρόοπτη ήταν η εμφάνιση του Fabio Grosso στο κορυφαίο επίπεδο, μιλάμε για έναν ποδοσφαιριστή που δεν είχε αγωνιστεί στη Serie A μέχρι τα 24 του, όταν μετακινήθηκε στη Περούτζια ενώ η επόμενη του ομάδα, η Παλέρμο, τον απέκτησε όταν βρισκόταν στη Serie B. Το 2004 όμως ξεκίνησε η εκτόξευση καθώς απέκτησε θέση βασικού στους Σικελούς. Κάτι η απόσυρση του Maldini από το διεθνές ποδόσφαιρο, κάτι η ένδεια παικτών στη θέση του αριστερού μπακ έφεραν τον φορμαρισμένο Grosso στην ενδεκάδα της εθνικής Ιταλίας και ο υψηλόσωμος (1.90 παρακαλώ) αμυντικός έκανε το τουρνουά της ζωης του! Κόντρα στην Αυστραλία κέρδισε το πέναλτι που μετέτρεψε σε γκολ ο Τότι σχεδόν με τη λήξη του αγώνα των 16. Στον ημιτελικό με τη Γερμανία ήταν αυτός που ξεκλείδωσε την άμυνα των “πάντσερ” στο 119’. Στον τελικό κόντρα στη Γαλλία, για λόγους που δεν καταλάβαμε ποτέ ο Marcelo Lippi τον είχε ορίσει να εκτελέσει το πέμπτο και τελευταίο πέναλτι κι ο Grosso δεν λάθεψε σκοράροντας και φέρνοντας το τρόπαιο στους Azzurri! Μετά το Μουντιάλ, εξαργύρωσε τις εκπληκτικές εμφανίσεις του με μεταγραφή στην Ίντερ, όμως γρήγορα έγινε αντιληπτό στο Μιλάνο ότι δεν μπορούσε να συνεχίσει στον ίδιο ρυθμό. Παρ’ότι συνέχισε την καριέρα του σε σπουδαίους συλλόγους (Λυών, Γιουβέντους) δεν μπόρεσε ποτέ να πιάσει τα επίπεδα εκείνου του καλοκαιριού του 2006. Σήμερα είναι προπονητής της Φροζινόνε, έχοντας αναλάβει ήδη πέντε επαγγελματικές ομάδες!
Έχει πει ο ίδιος για το γκολ κόντρα στη Γερμανία: “Ήλπιζα ότι η μπάλα θα έφτανε σε εμένα. Όταν είδα ότι ο Αντρέα (Πίρλο) είχε την μπάλα στα πόδια του, οι πιθανότητες να έρθει σε μένα αυξήθηκαν. Μερικές φορές δεν σε κοιτάζει, αλλά συχνά βρίσκει την τέλεια στιγμή για να σου δώσει πάσα. Είχα ένα προαίσθημα ότι θα ερχόταν σε μένα – και το έκανε. Σημάδεψα τη γωνία χωρίς να κοιτάξω το τέρμα, απλώς φαντάζοντας πού ήταν η γωνία. Ευτυχώς το φαντάστηκα σωστά και σούταρα στο σωστό σημείο”.
Giuseppe Favalli
Σίγουρα δεν έχει τη λάμψη άλλων παικτών αυτής της λίστας όμως ο Favalli υπήρξε σταθερά της Serie A για 18 ολόκληρα χρόνια! Η καλή του περίοδος ήταν ασφαλώς αυτή με τη Λάτσιο στην οποία αγωνίστηκε για 12 ολόκληρα χρόνια, από το 1992 έως το 2004. Μάλιστα, κατέκτησε μαζί της το πρωτάθλημα του 2000 ενώ τα δύο τελευταία του χρόνια εκεί υπήρξε αρχηγός της. Ακολούθησαν δύο θητείες στις μεγάλες ομάδες του Μιλάνου, πρώτα στην Ίντερ για δύο χρόνια κι άλλα τέσσερα στη Μίλαν. Τις σεζόν αυτές ο Favalli τις πέρασε κυρίως στον πάγκο, όμως ήταν εντυπωσιακή η ετοιμότητα του κάθε φορά που χρειαζόταν να καλύψει τραυματισμούς και τιμωρίες βασικών παικτών. Στο πρωτάθλημα της Μίλαν το 2007, εμφανίστηκε ως από μηχανής θεός σε δύο δύσκολα ματς με Έμπολι και Μεσίνα. Με δύο δικά του τέρματα (τα μοναδικά στην καριέρα του με τους ροσονέρι) βοήθησε να κρατηθεί η ομάδα του στην κορυφή της βαθμολογίας και απέκτησε το προσωνύμιο Favallinho από τους οπαδούς! Με την εθνική Ιταλίας, έγραψε μόλις 8 συμμετοχές όντας παρών στο τραυματικό για τους Azzurri, Euro 2004.
