O Cyrille Regis και η τριάδα που άλλαξε το Αγγλικό ποδόσφαιρο

O Cyrille Regis και η τριάδα που άλλαξε το Αγγλικό ποδόσφαιρο

Η δεκαετία του 1970 στην Αγγλία ήταν μία εποχή που οι κοινωνικές και ρατσιστικές προκαταλήψεις όχι απλώς βασίλευαν, αλλά αποτελούσαν μέρος της “κανονικότητας” της ζωής των Βρετανών. Τα γήπεδα, ως ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας των Άγγλων, περήφανων πατέρων του ποδοσφαίρου, αντικατόπτριζαν την “κανονικότητα” αυτή με τρόπους που συναντάμε ακόμα και σήμερα. Τρόπους που τότε δεν σήκωναν ούτε κατά διάνοια τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης της 3ης δεκαετίας του 21ου αιώνα: Γιουχαϊσματα, ήχοι μαϊμούδων, μπανάνες, βρισιές, απειλές.

Πολλοί μαύροι ποδοσφαιριστές που προσπαθούσαν να ζήσουν το όνειρό τους και να παίξουν το άθλημα που αγαπούσαν, έζησαν στο πετσί τους αυτήν την άσχημη συμπεριφορά και παρέμεναν στο περιθώριο μην μπορώντας να αντέξουν αρκετές φορές την πίεση του όχλου. Κάπου εκεί, είναι που έρχεται η ιστορία των “Three Degrees“. Τριών παιδιών προσφύγων, από τρεις διαφορετικές χώρες, που ήρθαν στην Αγγλία και άνοιξαν τον δρόμο για την αλλαγή, κάνοντας τίποτε παραπάνω παρά παίζοντας το παιχνίδι που αγαπούσαν.

To βασικό πρόσωπο της τριάδας αυτής ήταν ο σέντερ φορ, Cyrille Regis. Ο Regis γεννήθηκε στην Γαλλική Γουϊάνα και ακολούθησε τον πατέρα του στην Αγγλία, με στόχο μία καλύτερη ζωή. Τα εφηβικά του χρόνια τα πέρασε σπουδάζοντας ηλεκτρολόγος και παίζοντας σε τοπικές ομάδες, αναζητώντας ένα δοκιμαστικό από συλλόγους του Λονδίνου, οι οποίοι όμως του έκλειναν τις πόρτες τους λόγω της καταγωγής του αλλά και του χρώματός του. Εκεί έρχεται ο Ronnie Allen. Ο σκάουτ της West Brom και μετέπειτα προπονητής των Baggies ανακάλυψε τον 19χρονο Regis στην Hayes, μια μικρή ομάδα της Isthmian League του Λονδίνου και τον πρότεινε στην ομάδα των Δυτικών Μίντλαντς, η οποία αγωνιζόταν στην πρώτη εθνική κατηγορία. Οι Baggies ήταν σκεπτικοί, όμως οι προβληματισμοί τους θα καμφθούν, όταν ο Allen πρότεινε να καλύψει ο ίδιος τον μισθό των 5.000 λιρών που θα έπαιρνε ο Regis, Έτσι απλά, η ιστορία του Cyrille στα αγγλικά γήπεδα ξεκινούσε.

Το ίδιο καλοκαίρι, ο Allen θα εισηγηθεί την απόκτηση του χαρισματικού αριστερού χαφ της Leyton Orient, Laurie Cunningham. O Cunningham γεννήθηκε στο Λονδίνο από γονείς Τζαμαϊκανούς, κάνοντας τα πρώτα του βήματα στην πόλη. Θα χτυπήσει τις πόρτες διαφόρων ομάδων, ακόμα και την Arsenal, όμως έπειτα από διαδοχικές αρνήσεις, θα καταλήξει να υπογράψει το πρώτο του συμβόλαιο σε ηλικία 18 χρονών με την Orient. Έπειτα από 3 χρόνια στους Λονδρέζους, η μοίρα θα τον φέρει στο Hawthorns και μαζί με τον Regis θα δέσουν κατευθείαν, τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου, αποτέλεσμα του ταλέντου αλλά και των κοινών τους παραστάσεων, ως γιοι μεταναστών.

H τριάδα θα κλείσει με τον ερχομο του δεξιού πλάγιου αμυντικού με ρίζες από την Γρενάδα, Brendοn Batson, ο οποίος ήρθε με μετραγραφή από την Cambridge. Το Λονδίνο αποτελεί και για εκείνον τη βάση του, καθώς η καριέρα του ξεκίνησε από την Arsenal, της οποίας υπήρξε ο πρώτος μαύρος παίκτης στην ιστορία της. O Batson μπορεί να ήταν ατομικά ο λιγότερο “λαμπερός” παίκτης των τριών, όμως το καλοκαίρι του 1978 θα βρει τον Regis και τον Cunningham και θα συμπληρώσει, στο βασικό σχήμα των Baggies την τριάδα μαύρων παικτών που θα έγραφε την δικιά της ιστορία στις τάξεις του Αγγλικού ποδοσφαίρου. Για πρώτη φορά μια τέτοια τριάδα έπαιζε σταθερά μαζί στο γήπεδο, σε μια εξέλιξη που μπορεί τώρα να φαντάζει δεδομένη, αλλά τότε ήταν αρκετή να σπάσει τα στεγανά αρκετών χρόνων.

Αγωνιστικά, οι τρεις αυτοί παίκτες θα συνδράμουν σε μία εξαιρετική σεζόν για τους Baggies. Με προπονητή τον Ron Atkinson, η Brom θα βρεθεί στην τρίτη θέση του Πρωταθλήματος και στα προημιτελικά του Κυπέλλου UEFA, όπου αποκλείστηκαν από τον Ερυθρό Αστέρα. Ο Atkinson θα βαφτίσει την τριπλέτα των Regis, Cunningham και Batson με το όνομα “The Three Degrees”, εμπνευσμένο από το Αμερικάνικο συγκρότημα της σόουλ που έκανε εκείνη την εποχή επιτυχία στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Και όπως όλοι ξέρουμε στον αθλητισμό, όταν βρεθεί η ανάγκη να καθιερωθεί nickname σε κάτι, τότε αυτό το κάτι μάλλον γίνεται big deal. Και οι Three Degrees δεν αποτέλεσαν εξαίρεση.

Οι επιτυχίες στο γήπεδο εκείνη τη σεζόν δεν αποδείχθηκαν αρκετές για να αλλάξουν την φύση του Αγγλικού συντηρητισμού των 70s. Ο Atkinson θα απειληθεί επανειλημμένα από οργισμένους φιλάθλους με σκοπό να μην χρησιμοποιεί τους Three Degrees στο γήπεδο, ενώ και οι ίδιοι οι παίκτες θα γίνουν αντικείμενο χλευασμών, γιουχαϊσμάτων, αλλά και ακραίων εκφάνσεων ρατσισμού. Βρισιές, μπανάνες, φτυσίματα πριν ή κατά τη διάρκεια των αγώνων, φυλλάδια του ακροδεξιού “Εθνικού Μετώπου” έξω από το γήπεδο που έπαιζε η West Brom, ήταν λίγα από αυτά που έπρεπε να υπομένουν κάθε εβδομάδα ο Regis, o Cunningham και ο Batson. Σαν να μην έφταναν αυτά, ο Regis έλαβε ακόμα και ένα γράμμα με μία σφαίρα και την απειλή ότι θα κατέληγε στο γόνατό του αν αγωνιζόταν στο Wembley με την εθνική ομάδα της Αγγλίας, ύστερα από την πρώτη του πρόσκληση από τα Τρία Λιοντάρια. Ο Regis όχι απλώς δεν επηρεάστηκε από όλο αυτό το εχθρικό περιβάλλον, αλλά βρήκε και κίνητρο για να αγωνιστεί ακόμα πιο παθιασμένα, αποδεικνύοντας στο γήπεδο την θέση και την αξία του, ως παίκτης αλλά και ως άνθρωπος.

“To όπλο σου είναι το ταλέντο σου και η ομάδα σου.” θα πει ο ίδιος για το πως τον αντιμετώπιζε ο κόσμος στα γήπεδα κατά την καριέρα του και το κίνητρο που αυτό του έδινε. “Όσο περισσότερο μου φωνάζεις, τόσο περισσότερο θυμώνω και τόσο καλύτερα παίζω.”

O Cyrille Regis και η τριάδα που άλλαξε το Αγγλικό ποδόσφαιρο
O Cyrille Regis

Η τριάδα θα λάμψει εντός γηπέδου την σεζόν 1978-79 και αυτό ήταν μόνο η αρχή για εκείνους. O Batson θα γράψει 172 συμμετοχές με την ομάδα της West Brom και θα τελειώσει την καριέρα του ως θρύλος της, πριν ένας σοβαρός τραυματισμός τον αναγκάσει να κόψει το ποδόσφαιρο στα 29 του χρόνια, το 1982. Ο Laurie Cunningham θα κάνει το μπαμ και θα πάει στην Ρεάλ Μαδρίτης εκείνο το καλοκαίρι, σε ηλικία μόλις 23 ετών. Μέχρι το 1988 θα ταξιδέψει όλη την Ευρώπη, παίζοντας στη Marseille, την Manchester United, τη Sporting Gijon και τη Rayo Vallecano, μεταξύ άλλων. Η τελευταία έμελλε να είναι ο έσχατος σταθμός της καριέρας του εκρηκτικού χαφ, καθώς το 1989, σε ηλικία μόλις 33 ετών θα βρει τραγικό θάνατο ύστερα από αυτοκινητιστικό δυστύχημα στους δρόμους της Μαδρίτης.

Τέλος, ο Regis θα κάνει μία μακρόχρονη και λαμπρή καριέρα στα Αγγλικά γήπεδα. 241 εμφανίσεις και 81 γκολ με την West Brom, 238 εμφανίσεις και 56 γκολ με την Coventry City, 52 εμφανίσεις και 12 γκολ με την Aston Villa. Wolves, Wycombe και Chester θα είναι οι τελευταίοι σταθμοί μια 20ετούς καριέρας για τον άνθρωπο που άνοιξε τον δρόμο σε πολλούς μαύρους αθλητές στο Νησί. Όχι γιατί ήταν ο πρώτος μαύρος ποδοσφαιριστής που πάτησε ποτέ το πόδι του στο Aγγλικό χορτάρι, προφανώς και υπήρξαν και άλλοι, αλλά γιατί έλαμψε στα γήπεδα παρά τους εξωγηπεδικούς παράγοντες που τον πολεμούσαν καθημερινά, αντιμετωπίζοντας τα πάντα ένα χαμόγελο – σήμα κατατεθέν και μία επιμονή που ενέπνευσε πολύ κόσμο που τον παρακολουθούσε εκείνα τα χρόνια.

O Cyrille Regis θα φύγει από τη ζωή το 2018 από ανακοπή καρδιάς, και δεν θα προλάβει να ζήσει την ύψιστη τιμή για εκείνους, την αποκάλυψη του αγάλματος της τριάδας. Η ομάδα των Δυτικών Μίντλαντς έδωσε την έγκρισή της σε αυτήν την κίνηση το 2012, με το άγαλμα να παίρνει το όνομα “Ο πανηγυρισμός”, δείχνοντας τους τρεις παίκτες να αγκαλιάζονται ύστερα από την επίτευξη ενός τέρματος.

O Cyrille Regis και η τριάδα που άλλαξε το Αγγλικό ποδόσφαιρο
Brendon Batson στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος “The Celebration”, στο κέντρο της πόλης του West Bromwich

Το άγαλμα, το οποίο αποκάλυψε ο μοναδικός επιζών, ο Brendon Batson, σφράγισε την κληρονομιά μιας τριπλέτας παικτών που μπορεί να έπαιξε μαζί ελάχιστα, την μια σεζόν δηλαδή που συνύπαρξαν και οι τρεις, όμως κατάφερε να ανοίξει τον δρόμο και – το σημαντικότερο – να αποτελέσει έμπνευση και ελπίδα για πολλούς μαύρους ποδοσφαιριστές που τότε ξεκινούσαν τα βήματά τους: Ο John Barnes, o Dion Dublin, o Les Ferdinand, o Ian Wright, o Andy Cole μεταξύ άλλων θα εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους στον Regis και τους δύο συνοδοιπόρους του για την έμπνευση που αποτέλεσαν και την ελπίδα που τους προσέφεραν με το πείσμα και την αποφασιστικότητά τους, στην αναζήτηση ενός μαύρου ποδοσφαιριστή για μια καριέρα στο αφιλόξενο τότε Αγγλικό ποδόσφαιρο.

“Εμείς μπορεί να ήμασταν κάτι σαν τον Malcolm X… αλλά ο Cyrille ήταν ο δικός μας Martin Luther King” θα πει ο Ian Wright λίγο μετά τον θάνατο του Regis.

“Ο Cyrille θα γυρνούσε πάντα το άλλο μάγουλο.”