Το Rabona.gr με αφορμή την δραματική κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία, γυρίζει το χρόνο πίσω και καταγράφει τις δυσκολίες που έχει επιφέρει η συγκεκριμένη πολεμική κατάσταση στον αθλητισμό και ειδικότερα στο ποδόσφαιρο των δύο χωρών.
Γράφουν οι Κυριάκος Δημητρόπουλος και Μιχάλης Ψιμίτης
Οι σχέσεις της Ουκρανίας με τη Ρωσία είναι πιο τεταμένες από ποτέ, με τις απειλές να κλιμακώνονται και το σενάριο για (νέο) πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών να μοιάζει τρομακτικό. Ένα πολεμικό κλίμα που ξεκίνησε πριν 8 χρόνια και τα απόνερα του συνεχίζουν να επηρεάζουν τον ουκρανικό αθλητισμό μέχρι και σήμερα. Μιλάμε για τη γνωστή κρίση της επαρχίας Κριμαίας, η οποία ξεκίνησε ως επακόλουθο της Ουκρανικής επανάστασης του 2014, κατά την οποία ανατράπηκε η κυβέρνηση του προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Για να μην σας κουράσουμε με πολλές λεπτομέρειες ας αναφερθούμε στα βασικά. Στο τέλος του 2013, οι Ουκρανοί επιθυμούσαν την είσοδο της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ώρα που η ρωσόφιλη κυβέρνηση δεν είχε καμία πρόθεση να εγκαταλείψει το άρμα του Βλάντιμιρ Πούτιν. Όταν η κυβέρνηση έπεσε από την πίεση του λαού, οι ρωσόφωνοι της νοτιοανατολικής Ουκρανίας (ασφαλώς με τη συμβολή της Μόσχας) διαδήλωσαν υπέρ των στενών σχέσεων με τη “Μητέρα Ρωσία” επιζητώντας την ενσωμάτωση τους μαζί της. Αν αυτό δεν ήταν εφικτό ζητούσαν την επέκταση της αυτονομίας της περιοχής ή ακόμη και ανεξαρτησία για την Κριμαία. Η διενέργεια ενός αμφισβητούμενου, λόγω των συνθηκών ρωσικής τρομοκρατίας υπό τις οποίες διεξήχθη, δημοψηφίσματος, το οποίο απεφάνθη συντριπτικά υπέρ της ανεξαρτησίας, έδωσε στη Ρωσία το τέλειο “πάτημα” για να εγκαταστήσει μόνιμες στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή. Οι ρωσικές στρατιωτικές επιχειρήσεις συνεχίστηκαν ανά τα χρόνια και σε άλλες περιοχές με ρωσόφωνο πληθυσμό όπως το Ντονέτσκ, το Λουχάνσκ και το Μαριουπόλ με τελικό στόχο τη μελλοντική προσάρτηση τους.
Έρμαιο των πολέμων, πέρα από τις ανθρώπινες ψυχές, αποδείχθηκε επανειλημμένα πως είναι ο ουκρανικός και ρωσικός αθλητισμός, φυσικά και το ποδόσφαιρο!
Η UEFA απαγορεύευει τις κληρώσεις μεταξύ τους
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως από την περίοδο 2014-15 η Ευρωπαϊκή ομοσπονδία ποδοσφαίρου (UEFA) πήρε την απόφαση να μην επιτρέπει στις κληρώσεις των ποδοσφαιρικών διοργανώσεων της την συνύπαρξη των ρωσικών και ουκρανικών ομάδων στον ίδιο όμιλο! Δεν θα μπορούσαν να τις αποτρέψουν, όμως, από να το να βρεθούν αντιμέτωπες, αν περνούσαν στην προημιτελική φάση και μετέπειτα, κάτι που δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής.
«Με επίσημη τοποθέτησή της, την Πέμπτη (17/7/2014), η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου ανακοίνωσε περιορισμούς στις κληρώσεις των ευρωπαϊκών διοργανώσεων λόγω της πολιτικής κατάστασης σε Ρωσία και Ουκρανία. Αποφασίστηκε πώς ουκρανικές και ρωσικές ομάδες δεν μπορούν να κληρωθούν μεταξύ τους μέχρι νεωτέρας. Επομένως στην κλήρωση της 18ης Ιουλίου για τον τρίτο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ Ζενίτ και Ντνίπρο δεν θα κληρωθούν μεταξύ τους», ανακοίνωσε τότε η UEFA, τονίζοντας τη σοβαρότητα της πολεμικής κατάστασης, η οποία είχε εισβάλει αναπόφευκτα και στο ποδόσφαιρο.
«Έγραψα μια επιστολή, την έστειλα στην ευρωπαϊκή ομοσπονδία και τους ζήτησα οι ουκρανικές και ρωσικές ομάδες να μην κληρωθούν μαζί. Πρέπει να αποφύγουμε το οποιοδήποτε ρίσκο και το ποδόσφαιρο δεν πρέπει να πολιτικοποιηθει», είχε δηλώσει ο Γενικός γραμματέας της Ρωσικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, Anatoly Vorobyov.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο Champions League τελευταία φορά που είχαν κληρωθεί μαζί στον ίδιο όμιλο ρωσική με ουκρανική ομάδα ήταν στον 7ο όμιλο της σεζόν 2011-12, με την Ζενίτ να τερματίζει δεύτερη με 9 βαθμούς πίσω από τον ΑΠΟΕΛ και τη Σαχτάρ να τερματίζει τελευταία στον όμιλο (που συμπλήρωνε η Πόρτο) με 5 βαθμούς!
Αναλυτικά, οι Ουκρανικές και οι Ρωσικές ομάδες που συμμετείχαν από το 2014-15 και μετά στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και δεν μπορούσαν να κληρωθούν μαζί:
2014-15:
Ρωσία: Ζενίτ (Champions League), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Champions League), Κράσνονταρ (Europa League),
Ουκρανία: Ντνίπρο (Champions League, Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Europa League), Μέταλιστ (Europa League), Δυναμό Κιέβου (Europa League).
2015-16:
Ρωσία: Ζενίτ (Champions League), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Champions League),), Ρούμπιν Καζάν (Europa League), Κράσνονταρ (Europa League).
Ουκρανία: Δυναμό Κιέβου (Champions League), Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League, Ντνίπρο (Europa League).
2016–17:
Ρωσία: Ροστόφ (Champions League), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Champions League), Κράσνονταρ (Europa League).
Ουκρανία: Δυναμό Κιέβου (Champions League), Ζόρια (Europa League), Σαχτάρ Ντόνετσκ (Europa League).
2017–18:
Ρωσία: ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Champions League), Σπαρτάκ Μόσχας (Champions League), Λοκομοτίβ Μόσχας (Europa League).
Ουκρανία: Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Ζόρια (Europa League), Δυναμό Κιέβου (Europa League).
2018–19:
Ρωσία: ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Champions League), Λοκομοτίβ Μόσχας (Champions League), Σπαρτάκ Μόσχας (Europa League), Κράσνονταρ (Europa League), Ζενίτ (Europa League).
Ουκρανία: Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Βόρσκλα Πολτάβα (Europa League).
2019–20:
Ρωσία: Ζενίτ (Champions League), Λοκομοτίβ Μόσχας (Champions League), ue), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Europa League).
Ουκρανία: Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Ολεξαντρια (Europa League), Δυναμό Κιέβου (Europa League).
2020–21:
Ρωσία: Ζενίτ (Champions League), Λοκομοτίβ Μόσχας (Champions League), Κρασνοντάρ (Champions League), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Europa League).
Ουκρανία: Δυναμό Κιέβου (Champions League), Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Ζόρια (Europa League).
2021–22:
Ρωσία: Ζενίτ (Champions League), Σπαρτάκ Μόσχας (Europa League), Λοκομοτίβ Μόσχας (Europa League),
Ουκρανία: Δυναμό Κιέβου (Champions League), Σαχτάρ Ντόνετσκ (Champions League), Ζόρια (Europa Conference League).
Η… περιπλάνηση της Σαχτάρ Ντόνετσκ
Τεράστια ταλαιπωρία όλα αυτά τα χρόνια έχει υποστεί η ομάδα της Σαχτάρ Ντόνετσκ, το γήπεδο της οποίας (Donbass Arena) βομβαρδίστηκε κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών το 2014, μόλις δύο χρόνια αφού είχε φιλοξενήσει αναμετρήσεις για το Euro 2012. Το τραγικό αυτό γεγονός είχε ως αποτέλεσμα η Σαχτάρ να πρέπει να μετακινείται συνεχώς για να παίζει τις αναμετρήσεις της (στην αρχή στο Λβιβ και μετά στο Χάρκοβο), ενώ το ίδιο συνέβαινε και με την Ζόρια η οποία εδρεύει στο Λουχάνσκ, αλλά και εκείνη αντιμετώπιζε τα ίδια προβλήματα. Κι αν η Σαχτάρ με τη δημοφιλία της κατάφερε όλα αυτά τα χρόνια να κρατήσει ενωμένους τους οπαδούς της και να έχει μεγάλη προσέλευση στους αγώνες της, το ίδιο δεν μπορούσε να συμβεί με τη Ζόρια, η οποία έχει περίπου 4.000 θεατές μ.ο. ανά παιχνίδι αντί για 10.000+ που συνήθιζε!
Εντύπωση είχε προκαλέσει και ένα περιστατικό του 2018. Η Βόρσκλα Πολτάβα είχε κληρωθεί να αντιμετωπίσει την Άρσεναλ για ματς των ομίλων του UEFA Europa League, με την αναμέτρηση να μεταφέρεται στο Κίεβο, αφού σε αρκετές περιοχές της Ουκρανίας είχε επιβληθεί στρατιωτικός νόμος έως τις 27 Ιανουαρίου από τον πρόεδρο της χώρας Πέτρο Ποροσένκο, επιβεβαιώνοντας τότε την κρισιμότητα της κατάστασης στην περιοχή της Κριμαίας. Ο αντιπρόεδρος της Βόρσκλα είχε τονίσει πως θα ήταν πολύ δύσκολο για τους φιλάθλους της ομάδας να μεταβούν στο Κίεβο, το οποίο είναι 676 χλμ. μακριά από την Πολτάβα. Η διοίκηση της ομάδας έκανε ότι μπορούσε για να διεξαχθεί το σημαντικότερο παιχνίδι της ιστορίας της ομάδας στην φυσική της έδρα, χωρίς όμως να τα καταφέρει.
Η… ξεσπιτωμενη Ντνίπρο στον τελικό του Europa League το 2015
Πρόβλημα επίσης είχε και η Ντνίπρο, που αναγκάστηκε να δώσει τους αγώνες της μακριά από το Ντνιπροπετρόφσκ την ευρωπαϊκή σεζόν 2014-15. Η συνεχιζόμενη ένταση στη νοτιοανατολική Ουκρανία οδήγησε την UEFA να ορίσει τους αγώνες της στην “ασφαλή αγκαλιά” του Κιέβου καθώς δεν μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια των φιλοξενούμενων ομάδων εκτός αυτού! Μάλιστα η Ντνίπρο που τη σεζόν 2014-15 είχε βρεθεί και στο δρόμο του Ολυμπιακού, για τη διοργάνωση του Europa League κατάφερε να φτάσει μέχρι τον τελικό παίζοντας όλους τους αγώνες της στο Ολυμπιακό Στάδιο του Κιέβου και όχι στη φυσική έδρα της ομάδας, το Ντνιπροπετρόφσκ!
Το νεοσύστατο (και μη αναγνωρισμένο) Πρωτάθλημα Κριμαίας
Μέσα σε όλα, ήταν θέμα χρόνου η ανεξάρτητη Κριμαία να αρχίσει να διοργανώνει τους δικούς της αθλητικούς θεσμους και το δικό της πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Ένα μη αναγνωρισμένο τουρνουά έλαβε χώρα το 2015 κόντρα στους κανονισμούς της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας ενώ την ίδια ώρα η Ρωσική ομοσπονδία ποδοσφαίρου επιχείρησε να ενσωματώσεις τρεις συλλόγους στα εθνικά της πρωταθλήματα. Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα η UEFA να επέμβει και να δώσει λύση με τη δημιουργία ενός ξεχωριστού πρωταθλήματος υπό τη σκέπη της για την Κριμαία.
Ο Βιτάλι Μούτκο, υπουργός Αθλητισμού της Ρωσίας, είχε συνάντηση με τον τότε πρόεδρο της UEFA Μισέλ Πλατινί και δήλωσε σε ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ότι «είναι πιθανό να δημιουργηθεί κριμαϊκή λίγκα ποδοσφαίρου» η οποία θα υπάγεται απευθείας στην UEFA, η οποία θα της «προσφέρει την απαραίτητη οικονομική στήριξη».
Η Ρωσική ομοσπονδία ποδοσφαίρου έπιασε αμέσως δουλειά ενισχύοντας τα ποδοσφαιρικά σωματεία της Κριμαίας. Για τους Ρώσους ήταν ζωτικής σημασίας το νέο (μονόπλευρα αναγνωρισμένο) κράτος να αποκτήσει τους δικούς τους θεσμούς ώστε να εδραιώσει την αυτονομία του. Για να συμπληρωθούν οι 8 ομάδες που είναι ο ελάχιστος αριθμός που η UEFA θεωρεί απαραίτητο για τη δημιουργία εθνικής λίγκας έγιναν απίθανα πράγματα: πέντε από τις οκτώ ομάδες απέκτησαν επαγγελματικό status εκείνη την στιγμή ενώ μια ακόμη ομάδα προήλθε από το ποδόσφαιρο σάλας με τους ποδοσφαιριστές να αλλάζουν άθλημα εν μια νυκτί!
Οι οπαδοί των ομάδων της περιοχής διχάστηκαν ανάλογα με το ποια πλευρά υποστήριζαν, σύλλογοι χωρίστηκαν στα δύο και άλλαξαν πόλη και η νέα λίγκα αποδείχθηκε μια παταγώδης αποτυχία καθώς ελάχιστοι φίλαθλοι “έδιναν το παρών” στο γήπεδο ακόμα και όταν η είσοδος ήταν δωρεάν! Η Κριμαία προσπάθησε να αποκτήσει αναγνώριση από την UEFA στα πρότυπα του Κοσόβου και του Γιβραλτάρ ώστε να αγωνίζονται οι σύλλογοι της στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όμως η Ευρωπαίκή ομοσπονδία φοβούμενη να περιπλέξει κι άλλο τα πράγματα και να έρθει σε σύγκρουση με την Ουκρανία, προς το παρόν αποκρούει το αίτημα.
Το περιστατικό με τη φανέλα στο Euro 2020 που δίχασε ξανά!
Ακόμα ένα περιστατικό που πυροδότησε τις ήδη προβληματικές σχέσεις των δύο χωρών έλαβε χώρα στο πρόσφατο Euro 2020, το περασμένο καλοκαίρι!
Συγκεκριμένα, στην παρουσίαση της φανέλας που θα φορούσαν οι Ουκρανοί, αποκαλύφθηκε ότι περιείχε το χάρτη της χώρας έχοντας συμπεριλάβει και την Κριμαία. Η αμφισβητούμενη περιοχή τα τελευταία χρόνια κατοικείται από Ρωσόφωνους (αποτελούν πλέον την πλειοψηφία του πληθυσμού της Κριμαίας που υπολογίζεται λίγο πάνω από 70%) που επιθυμούν την προσάρτηση της περιοχής στη Ρωσία, γεγονός όμως που δεν αναγνωρίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επιπλέον στη φανέλα υπάρχει το μήνυμα «Glory to Ukraine» (σ.σ. δόξα στην Ουκρανία), με τη Ρωσία να αναφέρει πως πρόκειται για ξεκάθαρη προβοκάτσια, πως αυτά είναι συνθήματα που έχουν μακρά και σκοτεινή ιστορία, που χρονολογείται από τα κείμενα του εθνικού ποιητή της χώρας, Τάρα Σεβτσένκο το 1800 και έκτοτε έχουν πάρει εθνικιστικές διαστάσεις, με τις αντιδράσεις από αξιωματούχους του αθλητισμού και της πολιτικής και των δύο χωρών να είναι εντονότατες.
Μετά από συνεχόμενες και σκληρές διαβουλεύσεις, το μήνυμα αφαιρέθηκε.
Νίκη για τους Ρώσους στο… Futsal!
Τέλος, αξίζει να σημειωθούν πως τελευταία φορά που οι δύο χώρες συναντήθηκαν σε άθλημα προσφάτως ήταν στο… Futsal! Σε αναμέτρηση για το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα της UEFA, η Ρωσία επικράτησε της Ουκρανίας με σκορ 3-2 στις 4 Φεβρουαρίου και προκρίθηκε στον μεγάλο τελικό της αρένας «Ziggo Dome» στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Μάλιστα, σε διεθνές επίπεδο οι δύο τους είχαν να αναμετρηθούν από το 2007, γενικότερα σε ποδοσφαιρικό αγώνα!
Οι σχέσεις των δύο χωρών, δεδομένα βρίσκονται σε πολύ οριακό σημείο και όπως διαφαίνεται, ο αθλητισμός θα την… πληρώσει και πάλι, με τις ουκρανικές ομάδες ειδικότερα να κινδυνεύουν και πάλι να βρεθούν σε αναζήτηση νέας… στέγης!
